Feedback + Modular + Radiowaves
Michel Banabila is een veelzijdig componist. Hij werkt bij voorkeur met synthesizers waar hij een duizelingwekkende veelheid aan klanken uit tevoorschijn peutert. Hij schrijft voor ensembles, verwerkt omgevingsopnamen in zijn muziek.
Nieuwe namen Rewire 2016 bekend
Rewire vindt dit jaar plaats van 1 tot en met 3 april, in Den Haag. Nieuwe namen zijn o.a. James Holden, Roly Porter, JLin, Mikael Seifu en Vessel.
Mind the Gap #118
Een nieuwe Gonzo (circus) betekent ook een nieuwe Mind the Gap. Ook #118 is weer door onze hoofdredacteur Ge Huismans samengesteld en van toelichting voorzien.
Error Log
Drie reviews voor de prijs van 1 met het beste uit Nederland.
Kontinuum
Kwatongen beweren cynisch dat Klaus Schulze (°1947) na zijn avonturen bij Psy Free, Tangerine Dream en Ash Ra Temple in de late jaren 1960 en vroege jaren 1970 al meer dan dertig jaar steeds weer hetzelfde album maakt. Ondertussen telt zijn solo-oeuvre meer dan vijftig titels en nog denkt de man niet aan ophouden. (Enkele jaren geleden is Revisited Records begonnen aan een grootschalige reissue-campagne. Met Live en Trance Appeal staat de teller anno 2007 overigens op dertig plus.) In 2005 verscheen Moonlake en twee jaar later is er alweer een nieuwe release. Het toepasselijk getitelde Kontinuum bevat, zoals verwacht, geen verrassingen, maar illustreert met dikke strepen dat Schulze nog altijd de grootmeester is van alles kosmisch, zwevend en atmosferisch. (www.klaus-schulze.com)
Minder bekend, maar geenszins minderwaardig is het werk van Nederlander Michel Banabila. (Gonzo lezers weten dat overigens al sinds MTG 38.) Twaalf stukken die hij componeerde voor diverse films en documentaires zijn nu door NPS-programmamaker Peter van Cooten samengebracht op Traces. Het maken van soundtracks ligt Banabila bijzonder goed getuige de dubbelcd Hilarious Expedition uit 2005 waarop ook al werk dat hij maakte voor theatervoorstellingen en films werd samengebracht. Op Traces is een duidelijke hoofdrol weggelegd voor viool en luit waardoor het geheel een bijzonder melancholisch en fragiel karakter krijgt. Gastbijdrages van onder meer Salar Asid (viool), Yasar Saka (luit) (met wie Banabila ook in het verleden al intensief samenwerkte), gitarist Tzvetin Todorov en zangeres Sandhya Sanjana duwen Traces ook expliciet in een meer exotische richting. Dat alles plaatst deze compilatie ergens tussen de soundtracks van David Lynchs The Straight Story en The Sheltering Sky van Bernardo Bertolucci. En dat is een compliment. (www.banabila.com)
Nederlandse (t)rots in de elektronische branding sinds ruim twee jaar is Sending Orbs. De catalogus van het jonge Groningse label telt met cds van onder andere Secede, Kettel en Blamstrain voorlopig niets dan parels. Release nummer acht staat op naam van Legiac en dat is het samenwerkingsverband van Roel en Don Funcken (Funckarma, Quench) met elektronicaveteraan Cor Bolten. Op papier is dat alvast een winnende combinatie. Openen doet Mings Feaner dan ook bijzonder veelbelovend, namelijk met het hypnotiserende Coar Wacks. Analoge klanken, een slepend ritme en een rake sfeerschepping lijken de toon te zetten voor een verrassende trip naar onbekend terrein. In plaats van die ruimte verder te verkennen, kiest het trio nadien vreemd genoeg voor IDM-territoria die al meer dan een decennium lang minutieus door anderen én henzelf in kaart werden gebracht. Daarbij wordt nergens uit de bocht gegaan en spat het vakmanschap van elke track, maar hier had zonder meer véél meer in moeten zitten. Nu is Mings Feaner de zoveelste IDM-release zonder gezicht en bijgevolg de zoveelste die hoogstwaarschijnlijk nooit meer uit het cd-rek zal worden gehaald. Of misschien toch, maar dan louter om het verbluffende artwork van (alweer) Jeroen Advocaat. De verpakking overklast namelijk de muziek. Maar dat kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn geweest.
Precious Images: Datafiles 1999-2008
De dubbelcd Precious Images biedt een selectie uit een decennium muziek van Banabila. Zijn instrumentale muziek met elektronica en akoestische instrumenten wordt vaak filmisch genoemd en dat onderschrijf ik, maar niet in positieve zin. De composities vragen om beelden die ze mogen begeleiden, maar niet zullen overstemmen. De stukken zijn ambachtelijk gecomponeerd. Een of meerdere ritmes, een melodielijn, een geluidje hier en een sfeervol klankje daar. Niet storend, niet onaangenaam, maar zelden pakkend. Dat geldt vooral voor het oudere werk, te vinden op de eerste cd van Precious Images. Onevenredig ruim is daarbij zijn eerste VoizNoiz-project vertegenwoordigd: misschien wel het oudste, maar zeker niet het beste werk. Meeslepender was VoizNoiz 3, dat hij maakte met de fantastische trompettist Eric Vloeimans. Overigens lijkt Banabila sowieso vooral te overtuigen als hij met grote namen samenspeelt, zoals met Sandhya Sanjana of Ali Bahia El Idrissi. De tweede cd, met vooral nieuwer werk dat is geschreven voor videos en theatervoorstellingen, klinkt aanvankelijk niet veel anders. Migrations, met zijn favoriete oriëntaalse invloeden, heeft echter een prettige swing en met Wasp doet Banabila zelfs een dance-uitstapje. Al nadert hij er binnen de elektronica geen grenzen mee, laat staan dat hij ze verlegt, het heeft meer pit en andere klanken. Cd twee eindigt zelfs met twee fraaie, abstracte soundscapes. Voor deze dubbelaar is dat echter wel wat laat.
S/t
Het koste me enige moeite om uit te vinden wat er precies aan de hand is met de vier tracks op deze zeer gelimiteerde 10inch. Per uitvoerende artiest staat er één titel op, gevolgd door een remix door de andere. Van Scanner gaat het om The Radiance Of A Thousand Suns Burst Forth At Once afkomstig van de gelijknamige cd uit 2005. Hierop klinkt het als een redelijk up-tempo elektronische song met melancholieke strijkers. Banabila voert in zijn bewerking van dit nummer trompettist Eric Vloeimans ten tonele die de strijkers naar de achtergrond blaast. Hierdoor toveren Vloeimans en Banabila The Radiance… om tot een zwoele downtempo song met een sfeer die herinnert aan het beste vanJon Hassell. Scanner bewerkt zijn eigen song tamelijk radicaal. Ook hij mixt de violen weg en schroeft het tempo flink op waardoor zijn mix meer aansluit bij de dubstep-achtige muziek van anno nu.
Ears Tell Us Where We Are In Space is een Banabila titel afkomstig van zijn album Precious Images (2008). Het is dan bijna meer een track van gitarist Anton Goudsmit( The Ploctones) die er naar hartelust jazzy op improviseert. Scanner skipt de gitaar praktisch helemaal en maakt er een up-tempo elektronische song van met wat melancholieke achtergrond vocals. Ook Banabila laat, onder het alter ego Bob Badoubah, in zijn nieuwe mix Goudsmit verdwijnen en vervangt hem door de trompet van Vloeimans. Die klinkt eerst sfeervol en dowmtempo maar na een onverwachte break gooit hij alle remmen los en wordt er stevig op los gejamd.
Kortom een 10inch met vier avontuurlijke tracks. Jammer dat de originele versies ontbreken want aan de hand daarvan komt goed naar voren hoe knap en radicaal de remixen zijn.
The Latest Research From The Department Of Electrical Engineering
De Rotterdammer Michel Banabila bouwt gestaag aan een indrukwekkend oeuvre. Zijn eerste album kwam uit in 1983. Een jaar later stond hij al op het TegenTonen Festival in Amsterdam. Zijn discografie mag er dan ook zijn. Uit de titel van zijn nieuwe album zou je al kunnen opmaken dat het om een enigszins experimenteel album gaat, waar eerder door hem gehanteerde stijlen als wereldmuziek en jazz geheel ontbreken. Het is dan ook even schrikken als de cd begint: hij opent met een stevige elektronische knal, waarna een eerste track met een stevige portie rauwe elektronica volgt die net zo goed door Cobra-schilder Karel Appel gemaakt zou kunnen zijn. Vanaf het tweede nummer keert de rust weer wat terug. Weliswaar blijft Banabila experimenteren met elektronica, maar er zit meer lijn in. Zo krijgen we veel elektronische noise en pulsen te horen. In A Cold Winter Over Europe is dat in de vorm van noisy EBM en in Machinery Aesthetics gaat de muziek meer naar IDM. Breekpunt van het album is More Signals From KrakRot, een tien minuten durende ambienttrip gemaakt met de Pools geluidskunstenaar Zenial. De twee tracks hierna hebben ook een ambient-karakter maar klinken toch iets experimenteler dan het werk wat we al kennen van Banabila. Dit album is deels geïnspireerd door de beroemde elektrotechnicus Nicolai Tesla (1856-1943). Sommige stukken zijn gebruikt bij de dansproductie Zout van Conny Janssen. Wat mij betreft mag Banabila blijven experimenteren met elektronica. Misschien nemen labels als Warp of Karaoke Kalk dan wel eens contact met hem op.
Route Planner
Banabila is al heel wat samenwerkingsverbanden aan gegaan, live en op plaat. Zo speelde hij met Yasar Saka, Bahia El Idrissi, Joshua Samson, Eric Vloeimans en Mete Erker. Laatstgenoemde staat stevig in de jazz en was/is te horen in tal van formaties, waaronder Eric Van Der Westens Quadrant, Ardvark, Jazzmeteors en zijn eigen groep. Beide weten dus wat samenwerken is, en dat doen ze op Route Planner goed. Ook samen niet voor het eerst, overigens. Eerder begeleidden ze een voorstelling van choreografe Conny Janssen en werkte Erker mee aan de cd Fields Of Flowers. Bananilas instrumentale muziek is altijd sterk gekenmerkt door een mengsel van elektronische ambient en etnische (meest Afrikaans en Oriëntaals aandoende) elementen. Dat pakte veelal uit in aangename, maar zelden meeslepende muziek. Vakkundig gemaakt, maar te weinig variërend om te blijven verrassen. Op Route Planner vinden we die elementen weer terug, zoals in het titelnummer en in SaxVoizStreetWalk. Het is Erker die met zijn spel laatstgenoemde track een prettig rauw randje geeft. Ook in een rustig nummer als You Little Wonder is het niet het geluid van Banabila, dat zelfs bijna ouderwets klinkt, maar het spel van Erker dat de aandacht grijpt. Toch laat Banabila zich ook van een interessante kant horen, die de laatste jaren al vaker doordrong. In Skyscrapers horen we sterke elektronische percussieve klanken, een stevige ritmebasis, een jazzy sfeertje en Erkers schreeuwende sax. En in Deep In The Forest wordt het mooie spel van Erker gecombineerd met een abstracter en eigentijds geluid van Banabila. Daar wil ik Route Planner wel volgen.
S/t
Sinds Rutger Zuydervelt alias Machinefabriek in Rotterdam woont, lag een samenwerking met stadsgenoot Michel Banabila natuurlijk zeer voor de hand al lijkt het Zuydervelt weinig uit te maken waar de artiesten wonen waar hij mee samenwerkt. Die lijst is lang, en groeit gestaag, net als zijn discografie. Stilistisch beslaat ze drones, noise, musique concrète, glitch, soundscapes, geluidskunst, et cetera. Ook Banabilas carriere is lang, rijk en zeer divers. Zo zeer, dat het niet te doen is in beperkte termen de stijlen waarin hij gewerkt heeft samen te vatten. Naast jazz, ambient, Wereldmuziek allemaal in allerlei mutaties is er veel dat simpelweg buiten gangbare categorieën valt. Hun samenwerking heeft een mooie plaat opgeleverd, die binnen de grenzen blijft van wat je van deze twee artiesten samen zou verwachten. De losse geluidskunst van Zuydervelt krijgt ondersteuning van meer gestructureerde klanken van Banabila denken we, want we moeten raden naar wie waar verantwoordelijk voor is geweest maar als geheel voelt het vooral als Machinefabriek. De plaat begint en eindigt met twee gedragen stukken, waarin de kleine details opeens verschijnen respectievelijk langzaam verdwijnen, als insectenleven dat opeens actief wordt met het verschijnen van de zon, en aan het einde van de dag weer langzaam de holen en gaten opzoekt. Tussen die twee uiteinden vinden we vooral droney nummers met veel microgeluiden, soms warm en ingetogen, zoals Slow Waves I en Flares, soms mysterieus, zoals het einde van Dead Air, maar soms ook onverwacht agressief. Onverwacht omdat die uitbarstingen het heersende gevoel van (bij gebrek aan een beter woord) vriendelijkheid doorbreekt. Dead Air begint met veel gepiep en gesis en flarden radio, en ook Bad Wiring komt in dat gebied terecht, maar uiteindelijk zijn het maar korte verstoringen van de overkoepelende sfeer van een mooie, maar niet heel verrassende cd.