The Necks. Zo herkenbaar, zo anders dan de rest. Een stukje Australisch erfgoed dat zich de voorbij drie decennia ontpopt heeft tot een van de meest gerespecteerde bands in de zone tussen vrije improvisatie, minimalisme, ambient en aanverwante genres. Zo waren er onlangs een paar concerten die het dertigjarige bestaan van het trio in de kijker zetten, met onder meer ook een acht uur durende marathonsessie (weliswaar met een resem bevriende/verwante muzikanten) in de Amsterdamse jazztempel, het Bimhuis. ‘Open’ (2013) en ‘Vertigo’ (2015) kregen een publiek dat groter dan ooit was, of zo leek het althans, en de productiviteit blijft consistent aanhouden met ‘Unfold’. Opvallend: het is nog maar het derde album dat op vinyl verschijnt, en de eerste dubbelelpee. Vier stukken, dus. Vanop een afstand, of voor iemand die het allemaal niet zo geconcentreerd beluistert, is er niet bijster veel veranderd. Chris Abrahams keert zijn pianomotiefjes volledig binnenstebuiten of laat even een rollend orgel het werk doen, Lloyd Swanton maakt van die contrabas een trancemachine en drummer Tony Buck vervolledigt met neurotisch gekletter, suizende cimbalen en een al even hypnotiserende klankengolf. Vier stukken, samen goed voor zo’n vijf kwartier, nemen de luisteraar opnieuw op sleeptouw langs epische klankmassages die uitblinken in coherentie en puurheid, ondanks een enorme vloed aan details. De drie verschuiven de verhoudingen voortdurend en slagen er een paar keer in om een epische grandeur op poten te zetten die tegelijkertijd vederlicht blijft. Op andere momenten is het zwelgen in een dromerige melancholie, en ‘Rise’ lijkt ironisch genoeg net het minst naar een climax af te stevenen. Die is het meest geprononceerd in ‘Blue Mountain’, vermoedelijk een van de meest toegankelijke stukken in de discografie, al is afsluiter ‘Timepiece’, dat niet de kracht, maar wél het manische wringen van ‘Rum Jungle (uit het fabuleuze ‘Mindset’) herhaalt, de vinylkant die hier het vaakst zal passeren. The Necks, na dertig jaar nog altijd niet uitverteld.
