Torodi

De lente breekt aan en een verse lading muziek van Sahel Sounds komt ons toewaaien via de zanderige sirocco wind. Hama is een componist uit Niger die zich vooral bediend met de Yamaha PSR 64 synthesizer en daarmee traditionele Sahel muziek digitaal tot leven wekt. Waar componist Mammane Sani de synthesizerpioneer van Niger was, vertegenwoordigt Hama de toekomstgolf. Op ‘Torodi’ horen we heerlijke uitgesponnen synthesizermelodieën met kitscherige drumstationbeats en rollende bassen als futuristische elektronische Toearegmuziek voor bruiloften, nachtelijke feesten en transcendentale raves. Het zijn tegelijk ruimtelijke klanken die zich lenen als een soundtrack voor weidse vlaktes en zandduinen. Met Fadimoutou Wallet Inamoud keren we van elektronica terug naar pure akoestiek. ‘Isswat’ is een hypnotiserende plaat die de luisteraar vanaf de eerste tonen in bedwang houdt met bezwerende zang, polyfonische boventonen, handklapjes en tikkende kalebasritmes. De titel ‘Isswat’ refereert naar de naam die men aan deze stijl geeft, die zich enkel openbaart in nomadische kampen in de Adrar D’Ifoghas woestijn in het dorre noorden van Mali, de Azawad streek. In plaats van zandduinen zijn daar vooral droge bosjes en getormenteerde bomen te vinden temidden van lage bergen en eindeloze vlaktes. In deze setting kent de muziek s’nachts zijn plaats voor de jongeren en de ongehuwden, altijd gezongen door één vrouw die vocaal wordt bijgestaan door een achtergrondkoor van jongemannen die elkaar in canon aanvullen voor een constante drone van stembanden. Deze sfeer wiegt iedere aandachtige luisteraar geleidelijk in een zoete en verlichtende trance. De songs zijn voor het eerst vertaald vanuit het Tamashek, waardoor we nu weten dat romantische liefde door een Toeareg gezien wordt als de liefde van de duivel en dat ‘pure’ liefde de liefde voor iemands familie omvat. Ook kalasjnikovs, Toyota 4×4’s en Saddam Hussein passeren op speelse wijze in de songteksten om schoonheid, liefde en macht extra kracht te geven. Samen met de al even prachtige ‘Issawat’ sessie van Idassane Wallet Mohamed, eerder verschenen op dit label, zijn het wellicht de enige opnames van deze muziekstijl die ooit zijn uitgebracht. Opgenomen in een studio in Kidal en lokaal verspreid op cassette, nu dus voor het eerst op vinyl of digitaal te genieten hier in het Westen. Geweldig kleurrijk hoesontwerp ook.

tekst:
Seb Bassleer
beeld:
Hama_Torodi
geplaatst:
zo 18 nov 2018

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!