De cd ‘They Do It For A Reason’ bevat muziek van het ‘Triggers & Thresholds’-project, dat eerder bestond uit een concert van het Jens Maurits Orchestra met installatie en video. Centraal in dat theatrale werk stond de vraag van drummer en componist Jens Bouttery en dramaturg-videomaker Daan Milius waarom men zo graag samen musiceert. Van onder meer evolutionair psycholoog Robin Dunbar leerden ze waarom apen elkaar vlooien. Schijnbaar triviale sociale activiteiten zorgen dat individuen zich beter voelen in groepen, die daardoor beter functioneren. Bouttery heeft deze processen vertaald naar composities: muzikale spellen rond groepsdynamiek. Net als bij de evolutie biedt elke gebeurtenis mogelijkheden voor verschillende verderontwikkelingen. De cd biedt vijftien stukken, die tesamen een suite vormen: een compositie van ongeveer uur, die opent met de stevige, volle en swingende oerknal ‘Expanding Universe’. Daarop volgt een veelheid aan sferen en stijlen; het tienkoppige orkest kan swingen en draven en op een ander moment weidse klanklandschappen schilderen, er klinken elementen van hedendaagse jazz naast oude stijl, kamermuziek naast modern gecomponeerd. Hier zetten verschillende instrumenten klanken neer waaruit zich na verloop van tijd een melodie ontwikkelt, daar creëren de musici een muur van (georganiseerd) geluid, een front van ostinato spelende blazers en drummer, terwijl tegelijkertijd een aan Bill Frisell herinnerend gitaarspel breed waaiert. Om uiteindelijk gezamenlijk te eindigen in samenzang (met boventonen). De cd vormt een geheel met een boekwerkje; zo’n 90 bladzijden aan trieste, verbazingwekkende en vooral absurde dierenfoto’s, verzameld door Lisa Gamney, en een al even vreemd verhaal van Milius over een groep oermensen. Elementen uit het verhaal zijn terug te vinden in (de titels van) de composities. Gevarieerd en tegelijk een sterke en sfeervolle eenheid, is dit een uitgave om te koesteren.
