Kemiallset Ystävät speelt een soort ondoorgrondelijke, psychedelisch aandoende folk waar we maar moeilijk greep op krijgen. Spilfiguur van dit Finse collectief is Jan Anderzén, die tevens actief is in bands als Avarus, Tomutonttu en The Anaksimadros. Lumottu Karkkipurkki verscheen eerder (in 2000) al in beperkte oplage op cassette en vinyl, maar wordt nu voor liefhebbers van muzikale gekte een stuk bereikbaarder. Het achterliggende verhaal van de plaat zou handelen over een jongentje dat snoepgoed koopt van een oude vrouw en door de verschillende smaken van de snoepjes ook zijn smaakpupillen exploreert. Het kan ook helemaal iets anders zijn natuurlijk, want het Fins blijft een vreemde taal. In elk geval is een oud Fins kinderboekje de basis voor dit vijftien nummers tellende album dat tegelijk bevreemdend als bezwerend op ons inwerkt. Fluitjes, belletjes, repetitieve gitaaraanslagen, noise, speelgoedinstrumenten, een beat hier en daar. Caroliner Rainbow en Spires That In The Sunset Rise hebben er een broertje en zusje bij. De Chemical Friends (zo vertaal je ongeveer Kemiallset Ystävät) hadden al massas materiaal op andere dragers beschikbaar in de streek van Tampere (Finland) waar ze resideren, maar Kellari Juniversumi wordt alom beschouwd als de eerste officiële volwaardige release. Net als alle releases op het Fonal-label, gerund door Sami Sanpakkila die zowel in Kemiallset Ystävät speelt als lid is van Killa en Es (beide met platen op ons eigen Kraak³), is ook de verpakking voor dit schijfje een streling voor het oog. Meer drones, meer aan kinderliedjes refererende deuntjes, meer psychedelische acidfolk, meer lekkernijen voor stoute kindertjes. Het universum der sprookjeswezens uit de kelder uit de titel van de plaat levert ook nu weer drie kwartier feeërieke waanzin. Ghost en Six Organs Of Admittance zijn nooit veraf, maar dan wel met een gezonde Finse twist. Pavooharju is een al even bevreemdend plaatje van een verzameling Finnen. De opnames op de plaat werden gecomponeerd in de periode 2001-2005 door middel van veel knip- en plakwerk. Nochtans is dat er nergens aan te horen want het geluid van deze band doet eigenlijk heel traditioneel aan, wat mijn vriendin zelfs deed opmerken dat er echt wel iets met mij scheelde als ik nu ook al naar Pentangle begon te luisteren. De bende wil zijn eigen innerlijke landschappen blootleggen en doet dat middels donkere soundscapes die ontaarden in etherisch gezang, ondersteund met speelgoedpiano, klokkenspel tot zelfs kerkgezangen toe. Nog iets meer naar Björk neigend is het plaatje van Islaja. Merja Kokkonen alias Islaja komt na het vorig jaar verschenen en bloedmooie Meritie met een minstens zo overtuigende opvolger. De impressionante vocalen van deze deerne die ergens het midden zoeken tussen Björk en Nico geven extra cachet aan de mystieke sfeer. Het rinkelende glas, goedkope keyboards en een collectie speelgoed maken integraal deel uit van het gevarieerde klankenpalet. Music For Staring las ik ergens in een recensie. Wat me onmiddellijk deed denken aan de sketches uit The Fast Show rond het wereldkampioenschap staren. Zelfs zonder te weten hoe Merjas smikkel eruitziet, staren we naar de oneindigheid van een vrouw die behalve bij Avarus ook solo sterk uit de hoek komt.
