15 jaar Duyster: Dat we nog veel mogen dromen

Het afgelopen jaar was er één vol fijne verjaardagsfeestjes: dunk!festival vierde zijn tiende editie, Magasin 4 werd twintig, De Geluidsarchitect op Radio Scorpio was aan zijn vijftiende lente toe, terwijl die zender zelf 35 jaar geleden in de ether ging, en zo precies even oud werd als de AB. Ook 2015 wordt een jubileumjaar: Subbacultcha! viert haar driejarig bestaan, het Luikse Honest House collectief wordt tien, maar bovenal mocht Ayco Duyster, samen met haar trouwe kompaan Eppo Janssen, afgelopen zondag vijftien kaarsjes uitblazen in de Antwerpse TRIX.

Dat gebeurde middels een vier uur durende live-uitzending op locatie, in combinatie met maar liefst vier performances. En wie de line-up zag passeren zal het niet verbazen: het feestje was meer dan geslaagd.

De avond werd afgetrapt door het veelbesproken Soak: een klein meisje van amper achttien, dat haar doordeweekse bestaan in Ierland opgaf voor een internationale muziekcarrière. Klinkt misschien als de volgende child star, maar van de bijbehorende allures geen spoor bij Bridie Monds-Watson. Integendeel: Soak had genoeg aan één elektrische en één akoestische gitaar, een kleine Fender amp en een microfoon. Ze schaamde zich zelfs bijna dat ze twee gitaarstands en een stembakje had durven meenemen, want ‘vroeger legde ik mijn gitaren gewoon op de grond en stemde ik op het gehoor, maar dat bleek niet zo’n goed plan’.

Geen alcoholpops of fruitbier voor deze tiener, wel koffie en een klein flesje water. En ook muzikaal klonk Monds-Watson rijper dan de meeste doorwinterde troubadours. Songs als ‘Be a Nobody’, ‘Blud’ en ‘Explosion’ staan er als een huis, en werken live perfect in een ontmantelde versie, vrij van reverb en glockenspiel. Het zou ons echt verbazen als Soak binnen enkele jaren geen vaste waarde is, en binnen een jaar of dertig geen muzieklegende. Overdrijven we? Nah.

Bram Vanparys debuteerde in 2009 sterk onder zijn alias The Bony King of Nowhere. Twee jaar later werd zijn ‘Eleonore’ een bescheiden hitje. Maar na z’n derde, titelloze plaat werd het toch even stil rond de Gentenaar. Heel fijn dus om de man nog eens aan te werk te kunnen zien, in een live-sessie tussen de zaalshows door. Vanparys had voor de gelegenheid twee extra muzikanten uitgenodigd, wat de harmonieën zeker ten goede kwam. Leuk intermezzo, voor een vol TRIXcafé. We zijn benieuwd naar nieuw materiaal.

Maar we hadden het over harmonieën: de samenzang waar iedereen naar uitkeek was natuurlijk die tussen Alan Sparhawk en Mimi Parker, het bizarre Mormoonse koppel uit Duluth (we maken van de gelegenheid gebruik om u nog eens te wijzen op de prachtige VPRO-docu ‘You May Need a Murderer’). Low begon naar goede gewoonte met een aantal nieuwere, rustigere nummers. Maar al bij het vierde nummer moesten we een eerste keer even slikken: die onverhoopte fuzz-pedaal, in combinatie met het invallen van die zware bas, gevolgd door het repetitieve ‘happy birthday’. Schitterend moment. ‘On My Own’ blijft één van onze favorieten van ‘The Invisible Way’: hun meest recente plaat uit 2013, waarvan we eerlijkheidshalve moeten toegeven dat we ze toch een stuk minder vaak hebben opgelegd dan hun ouder werk, waarin de rol van Sparhawk een stuk uitgesprokener was.

Ook live stellen we vast dat de nummers waarin Parker het vocale voortouw neemt ons consequent minder bij de keel grijpen. Maar dat liet ons dan weer toe even op adem te komen voor het moment waarop – voorafgegaan door een wat warrige inleiding, die alleen bij monde van Sparhawk overtuigend kan klinken (“Dit nummer is voor de mensen waar we eens langer dan verwacht bleven logeren. It’s about… Well it’s about nothing really”) – ‘Death of a Salesman’ werd ingezet. Of hoe het concept ‘mooie liedjes maken’ nog nooit zo dicht benaderd werd. Voeg daar het obligate maar prachtige ‘Murderer’ aan toe, en de climax van afsluiter ‘When I Go Deaf’, en je kan alleen maar onder de indruk zijn.

We passeerden bij het naar buiten gaan achtereenvolgens de toog, het café – waar Piet De Pessemier van Mad About Mountains en Myrthe Luyten van Astronaute nog drie fraaie wiegeliedjes voor ons in petto hadden – en het hamburgerkraam. En zo hadden we onze wekelijkse dosis Duyster weer binnen. Voor wie er niet bij kon zijn: je kan het hele gebeuren nog tot 25 januari herbeluisteren op de fansite. Enjoy.