Blog

Met de iPad begint een nieuw mediatijdperk


Gemopper en gemor. Mediaprofessionals en Applefans zijn teleurgesteld. De iPad is een grote iPhone. Meer niet. Steve Jobs, de charismatische topman van Apple, had het gisteren moeilijk om de hooggespannen verwachtingen waar te maken. Stiltes, weinig applaus, gestuntel. Na maanden van speculaties is de iPad niet waar de moderne elite op had gehoopt. En dat is precies de bedoeling: iPad gaat een revolutie veroorzaken bij de gewone mediaconsument.

Eigenlijk was ik van plan om een stuk te schrijven over de manier waarop Apple wederom spektakel weet te creëren door mondjesmaat delen van informatie over een nieuw product weet te verspreiden. Popjournalist van De Volkskrant Gijsbert Kamer verzuchtte op Twitter: ‘Vreemd genoeg ben ik erg nieuwsgierig naar die Apple Tablet en naar de presentatie vandaag. Zo’n hype ontbeert popmuziek al jaren.’ Laat het rumoer maken maar aan Apple over. Toch viel de daadwerkelijke presentatie dit maal tegen. Voer voor een interessant stukje? Nee. Dat aspect is en zal in honderden, zo niet duizenden, andere columns worden uitvergroot. Daarbij: er was gisteren in San Fransisco iets anders aan de hand. Steve Jobs toonde zich een échte visionair. En die worden niet begrepen.

iPad hoofdscherm

iPad hoofdscherm

Laat ik er niet omheen draaien: ik vind de iPad fantastisch. Geniaal zelfs. Het apparaat markeert de volgende stap in de evolutie van media in onze hoog-industriële informatiemaatschappij. Zelf ga ik ‘m waarschijnlijk niet gebruiken. Ik ben een mediaprofessional. Ben de hele dag bezig media te maken. Daar is de iPad niet geschikt voor. Tenminste, dat is mijn inschatting na gisteren. Teleurstellend? Ja, best wel. Ik had erop gehoopt dat de iPad ook geschikt zou zijn voor het schrijven van lijvige stukken, terwijl ik ondertussen zoek naar andere media, eventueel simultaan foto’s bewerkt. Gezien het gestuntel gisteren, zit dat er niet in. Juist dat maakt de iPad zo fantastisch.

Want die iPad is helemaal niet voor mij bedoeld. iPad is geen elitespeeltje, geen apparaat voor mediaprofessionals, grafisch ontwerpers, journalisten, fotografen, websitebouwers. Nee, de iPad is er voor iedereen. Voor mijn ouders bijvoorbeeld, die de afgelopen paar jaar hebben geworsteld met Windows Vista. Of voor de meerderheid van mijn studenten. Die, ondanks dat ze interactieve media studeren, toch vooral bezig zijn met ‘hangen’. Dat klinkt oneerbiedig. Zo is het niet bedoeld. In tussenuren surfen ze onderuit gezakt op het web, houden ze hun sociale netwerken bij, uploaden ze foto’s of films naar Flickr of YouTube of spelen ze een game.

Ergens in mijn hoofd had ik het verband al gelegd, maar gisteren werd het me pas écht duidelijk: voor het normale gebruik van media is een muis en toetsenbord alleen maar balast. Want, omslachtig, niet handig, niet intuïtief. Het wachten was, kortom, op iTab. Goed, er zijn al fabrikanten met computers die voorzien van een touch screen. Microsoft heeft een heuse tafel ontwikkeld gebaseerd op touch screen-technologie. HP introduceerde een aantal weken terug de ‘Slate’. Toch is iPad anders.

De kracht van Apple zit ‘m in ogenschijnlijk kleine dingen. de iPad is klein, maar niet te klein om er films op te kijken, kranten, boeken en tijdschriften op te lezen, relaxt mee over het web te surfen. Dat lukt niet met een iPhone, een laptop is te groot en lomp, een netbook heeft een toetsenbord en muis. Daarbij biedt juist dat de mogelijkheid om (bewegend) beeld, geluid en tekst optimaal te combineren. De krant is vanaf nu een gehyperlinkte nieuwsbron waarin het heerlijk schuiven is met video en tekst. Ander groot verschil: de iPad heeft een beperkt besturingssysteem dat precies kan wat het moet kunnen. Niet meer en niet minder. De gemiddelde mediagebruiker heeft geen zwaar besturingssysteem nodig, hoeft geen professionele middelen te installeren als Photoshop of Premiere. Komt bij dat de iPad er fantastisch uit ziet. Ultradun, niet al te opvallend, mooi scherm en zeer gunstige prijs.

iPad iTunes

iPad iTunes

De iPad is, kortom, het apparaat waar mediawetenschapper Marshall McLuhan van droomde in The Medium Is The Massage (1967). Een apparaat dat ons eindelijk zou verlossen van de terreur van het alfabet, van het geschreven woord, dat volgens McLuhan juist zorgde voor een extra, door nieuwe media overbodig geworden, laag van communicatie. En zo keren we terug naar een ‘natuurlijkere’ manier van communiceren. Door intuïtieve bewegingen en beeld. De iPad is hét middel om verbonden te zijn, om onderdeel te zijn van het wereldwijde medianetwerk. Hét middel ook om onze eigen aanwezigheid in dat netwerk te modificeren. Met behulp van eenvoudige software waarmee me eenvoudige content kunnen produceren of veranderen. Meer dan een iPad hebben we niet nodig.

Geen apparaat dus voor de mediaproducenten. Maar daar is, en dat is mijn stellige overtuiging, de iPad ook niet voor bedoeld. De iPad is het logische vervolg op de computer. In een tijdperk waarin taal en het geschreven woord minder dominant worden, evolueert de computer naar een apparaat zonder vast toetsenbord, zonder muis. Dat maakt de iPad het mediacentrum voor de gemiddelde mediaconsument. Alle media binnen handbereik en in de toekomst de mogelijkheid om televisie, koelkast, het licht en wat niet meer in huis aan te sturen. Het kan wat het moet kunnen, meer niet. Gelukkig maar. De iPad veegt eveneens de vloer aan met web 2.0. De overwegend mediaconsumenten worden gescheiden van de mediaproducten. Wie een iPad heeft, hoeft geen computer meer. Dat apparaat blijft er voor de mediaproducenten.

Kortom, zeer goede en slimme zet van Apple. Met iPad dringt het bedrijf nog dieper door in de grootste doelgroep. En op het juiste moment, die doelgroep heeft namelijk al kunnen snuffelen aan de iPhone en kan nu besluiten de iPad aan te schaffen. Niet als apparaat ergens tussen de iPhone en de computer in. Nee, als vervanging van die veel te lastige en ingewikkelde computer die veel meer kan dan nodig is. De iPad gaat zorgen voor een nieuwe standaard. Gisteren presenteerde Steve Jobs het begin van een nieuw mediatijdperk.

Meer info

The Medium Is The Massage, Marschall McLuhan en Quentin Fiore, Bantam Books (1967)

WWW

www.apple.com/ipad
Video van keynote met iPad-lancering bij iphone.nl


Reacties


  1. Naam
    Bericht

    Goed stuk hoor!

    Mijn mening, als iemand daar al geintresseerd in is…

    Ik ben geen schrijver, of columnist… Maar over de iPad raak ik niet uitgepraat. Het leukste is dat hij iedereen tegenvalt! Geloof me… die iPad gaat de wereld veranderen!

    http://www.koen.nl/nw-851-7-3237425/nieuws/apples_ipad_gaat_de_wereld_ook_weer_veranderen.html

    Over die 16 gig.
    Straks heb je geen 16 gig meer nodig, omdat je films toch online ga kijken. je schaft ze aan, en kunt ze vanuit een website altijd weer terugkijken. Duurt misschien nog een paar jaar, maar dan is het standaard. dit geldt straks ook voor muziek, het begint nu al een beetje….
    Waarom zou je iets opslaan, wat al opgeslagen is?

  2. Naam
    Bericht

    Beste Theo,

    Je refereerde aan de opvatting van McLuhan dat het goed is dat de schriftcultuur wordt afgelost door beeldcultuur, bij je lofprijzing van de Ipad. Vanuit mij gezien leek het alsof je de visie en de waardering van McLuhan deelt. Het is anders, lees ik tot mijn vreugde.

    Je meent echter vast te kunnen stellen dat de tekstcultuur niet (meer) past in onze laat-industriële maatschappij waarin consumptie de belangrijkste actie is. “Helaas”. schrijf je dan, “Misschien is weerstand essentieel.”

    Van mij mag je dat misschien weglaten. En nog sterker, ik denk een instrument bedacht te hebben om die broodnodige weerstand te bieden. Ik noem het ‘ringgesprek’. Daarin staan teksten centraal. Je zult er meer van horen, als het aan mij ligt, en als het aan Digitale Pioniers ligt, nog dit jaar.

    Maar kort gezegd, ik leg een lus in tekstgesprekken. Op het moment zijn tekstsgesprekken lineair georganiseerd. Door de lus (vier teksten) blijven teksten langer in beeld. Men kan er voor kiezen een bepaalde tekst steeds bij het doorgaande gesprek te houden.

    Alle

  3. Naam
    RJ
    Bericht

    Mijns inziens zit de grote kracht van de iPad hem vooral in de iBook store en niet zo zeer in het Facebooken, Hyven enzovoorts. Dat lukt mij tenslotte prima op mijn iPhone. Ook het multitasken lijkt mij een vrij nutteloze toevoeging. Waarom wil je per se meerdere dingen tegelijk doen op een dergelijk apparaat. Het enige wat je aan multitasken moet willen op een iPad is muziek luisteren en media consumeren, meer niet!

    Volgens mij hoopten veel mensen op een soort goedkope computer in plaats van een daadwerkelijk vernieuwende machine. En zoals ome Steve al zei, een netbook is een goedkope computer, een iPad niet. Met een iPad heb je straks, als het aanbod van content goed is, een apparaat waarmee je je boekenkast, muziekbibliotheek, email en fotoverzameling binnen handbereik hebt. Niets meer en niets minder. Naar mijn mening geniaal!

  4. Naam
    ddevos
    Bericht

    theo

    je zegt enerzijds dat films opslaan op de harde schijf zinloos is en tijdverspilling. Anderzijds beweer je dat flash overbodig is. Streamen zonder flash wordt echter niet gemakkelijk.
    Ik heb ook het idee dat het meer om een grote iphone gaat dan om een compacte mac. Vooral het ontbreken van de mogenlijkheid tot multitasken vind ik een groot probleem. Let er zelf maar eens op hoe zelden je maar 1scherm hebt open staan als je werkt op je computer. Dit geldt ook voor studenten exc.
    Ik verwacht updates van de itab die dit wel kunnen, en dan pas spreek ik over een revolutionair toestel.

    Ddevos

  5. Naam
    Bericht

    @martijn

    Voor hyves, mail en Facebook een toetsenbord nodig? Lijkt me helemaal niet. De handelingen zijn zo eenvoudig, met zo weinig tekst dat het gemis van een toetsenbord en muis juist een zegen is. Overigens is het mogelijk om een los toetsenbord aan te sluiten. Maar dat lijkt me een overbodige luxe. 3G is een achterhaald concept, zeker op langere termijn. Daarmee neemt Apple inderdaad een voorsprong op de toekomst. Kan zijn dat ze de deksel op de neus krijgen, maar dat verwacht ik niet. Geldt ook voor flash. Bij de iPhone heeft het gemis daaraan ook geen problemen veroorzaakt in de verkoop.

    Enige nadeel voor de doelgroep van de iPad is het gemis aan multitasking-mogelijkheden. Ik verwacht dat die snel worden toegevoegd of Apple door de eenvoud van het systeem mee weg gaat komen. Ik vrees dat je de doelgroep te hoog inschat. De gemiddelde mediaconsument gebruikt de mogelijkheden van een pc of mac amper. Wegsnijden dus, die balast.

  6. Naam
    Bericht

    beste Alle,

    Die woorden over het alfabet zijn niet van mij, maar van de mediatheoreticus Marshal McLuhan. Ik deel je zorg ten dele. Het einde van het schrift is nog niet in zicht, maar dat het communicatiemiddel van het modernisme erg uit wordt gewerkt is duidelijk. Het past niet (meer) in onze laat-industriële maatschappij waarin consumptie de belangrijkste actie is. Helaas. Misschien is weerstand essentieel.

    groet,

    theo

  7. Naam
    Bericht

    @student

    Prijs je gelukkig. Mijn, algemene, ervaring met studenten is anders. Mediagebruik ontloopt bij die groep die van het gemiddelde nauwelijks. Die harde schijf met films lijkt me overigens meer een fetisch van jezelf. Wie zet er nou films lokaal wanneer je kunt streamen? Zonde van tijd, opslag en moeite. En ook een beetje ouderwets.

  8. Naam
    Bericht

    Kan wel zijn allemaal, maar als je even een mailtje wilt typen, wilt chatten of je Hyves/Facebook/Twitter wilt bijwerken, dan is een fatsoenlijk toetsenbord wel zo handig. Zeker als je er thuis mee wilt werken. Dan sluit je er toch één aan via USB? Maar dat kan dus niet, want de iPad mist die allernuttigste en meest simpel maken uitvinding van de laatste jaren.

    En lekker filmpjes kijken is ook lastig, want de iPad ondersteunt in ieder geval op het moment geen Flash. Ook betaal je extra voor 3G, zodat je met de standaard versie alleen kan internetten als er WiFi in de buurt is.

    Een goedkoop netbook met het bekende en inmiddels ook zeer stabiele Windows XP lijkt dus het betere alternatief.

  9. Naam
    Alle van Meeteren
    Bericht

    Beste Theo,

    De iPad is er niet voor mediaprofessionals e.a. , schrijf je, maar voor iedereen. Als ik je goed begrijp, omdat het ons verlost van de terreur van het alfabet, van het geschreven woord. Het alfabet is omslachtig, niet handig, niet intuïtief. De iPad geeft ons een ‘natuurlijkere manier van communiceren’.

    Als geletterd man heb ik er problemen mee dit te begrijpen. Waarom communiceert een mens? Volgens jou, lijkt het, om onderdeel te zijn van een wereldwijd medianetwerk, om eigen aanwezigheid in dat netwerk te modificeren, wat dat zijn moge.

    In het gesproken woord en in de neerslag daarvan, het geschreven woord, ontmoet ik mijn medemens. Maar ontmoet ik mensen in een bombardement van zintuigelijke prikkels? Gaat het je om een gemeenschapsgevoel dat zou ontstaan door de uitwisseling van deze zintuigelijke prikkels, of is het doel dat de enkeling zich kan manifesteren en soms mag merken dat zijn manifestatie door anderen (het liefst veel anderen) wordt opgemerkt?

    Dit wou ik even opgemerkt hebben.

    Alle

  10. Naam
    Student
    Bericht

    Ik herken mezelf hier als student niet in. Een beetje student heeft wel wat films op zijn harde schijf staan, dat kun je met 16 gig wel vergeten. Een beetje student wil ook even twee schermen openen voor het uploaden of delen van foto’s of documenten, ook dat kun je vergeten. Heb je even een serieuze taak, dan kun je gelijk op zoek naar een PC.

    Een beetje student begrijpt dat je voor het bedrag van een iPad een hele dikke laptop met 10x de functionaliteit van de iPad in huis haalt. En een beetje student ten slotte gaat zo’n lomp, krasgevoelig ding niet overal mee naartoe slepen. In plaats van een draagbare iMac krijgen we een grote iPod. Leuk inderdaad voor bejaarden en kinderen, niet voor studenten die zich echt wel raad weten met de gebruikelijke mediadragers.

  11. Naam
    Bericht

    Interessant artikel, Theo. Je analyse van wat jouw studenten tussen de lessen door doen, sluit aan bij een interessant onderzoek van MIT over het mediagedrag van jongeren. Kort samengevat: “Hanging Out, Messing Around, and Geeking Out”.
    (Zie ook: http://mitpress.mit.edu/catalog/item/default.asp?ttype=2&tid=11889)

    Wat betreft de scheiding tussen mediaconsumenten en producenten: naast de computer zal de smartphone een belangrijk apparaat voor mediaproducenten worden. Wanneer het uploaden en bewerken van foto’s en video’s nog verder geautomatiseerd wordt (met een druk op de knop je foto’s op Hyves of Facebook), is de desktop computer voor de alledaagse mediagebruikers niet langer meer onmisbaar.

  12. Naam
    Bericht

    Goede insteek, om te kijken wat de iPad juist wel kan, doet, is. Heb sowieso vaak het idee dat onze (met al die handige spulletjes) verwende zieltjes veel te hoge verwachtingspatronen opbouwen. Ik herinner mezelf op dat soort momenten altijd even aan het feit dat ik ooit nog zwartwit-tv heb gekeken. Prachtig vond ik het!

Er zijn geen reacties mogelijk.



%d bloggers liken dit: