We laven ons al weken aan de sonische klophamer ‘The Rest Is Distraction’ van Girls In Synthesis. Een storm waarin chaos, punk, jazz, dub en disco samenkomen op een wijze die dicht bij de rauwe ongeremde muzikale vrijheid van de postpunk van de jaren 1970 en 1980 komt.
Postpunk: een beweging die ik zelf als mid-veertiger vooral ken uit de tweedehandsplatenbakken van de betere platenzaak. Niet veel anders is dat voor John Linger en Jim Cubitt, de twee bandleden van het Londense trio waarmee ik op 8 november 2022 via Zoom contact leg. Niet zo jong als veel van de bands die momenteel proberen te klinken als de postpunk uit mijn vroegste jeugd, maar ook niet oud genoeg om dit bewust zelf te hebben meegemaakt. Toch is Girls In Synthesis wél met de blik op die creatieve periode ontstaan: geïnspireerd door bands als Siouxsie And The Banshees en Crass besloot het drietal een goede zes jaar geleden muziek te gaan maken vanuit hetzelfde ethos.
Girls In Synthesis had van meet af aan een duidelijk uitgewerkt idee over de esthetiek en de muzikale richting waar ze naartoe wilden werken. Het hele proces dicht bij zichzelf houden maakt integraal deel uit van dat ethos. Net zo goed is dat echter een financiële keuze, vertelt Jim Cubitt. ‘Met de muziek die wij spelen komt er tegenwoordig ook gewoon niet meer zoveel binnen. Door de touwtjes in eigen handen te houden zijn we zeker dat wat binnenkomt ook weer direct bij de band of de mensen er direct om heen terechtkomt. Momenteel doen we, behalve pr, vrijwel alles zelf of samen met een klein kringetje om ons heen, en we zijn daar ook goed in.’
Ethos
Dat ethos sluit aan bij de werkwijze van Crass, een band waar het trio veel waardering voor heeft en waar ze bij de oprichting van hun eigen band ook naar gekeken hebben, vooral qua aanpak en esthetiek. Vanaf het begin heeft Girls In Synthesis een uniforme uitstraling, bewust hard zwart-wit in het artwork en de video’s. Op de bühne dragen de bandleden oude militaire kleding, ook gewoon uit praktische overweging: het zit gemakkelijk, is goedkoop en valt makkelijk schoon te houden. Alles is doordacht, onderdeel van een breder plan om van Girls In Synthesis op plaat, maar vooral ook live een onontkoombare ervaring te maken. Om dezelfde reden speelde de band tot voor kort altijd tussen het publiek in plaats van op het podium: op die manier beukte de chaotische energiestorm nog zwaarder en fysiek op het publiek in.
Na verschillende ep’s volgde in 2020 de debuut-lp ‘Now Here’s An Echo From Your Future’. Een agressief-energieke beschouwing op de politieke staat van het thuisland in volle Brexit-storm. Politiek qua onderwerp, maar niet prekerig, zoals sommige punk en hardcore wel eens kan zijn. ‘Ik denk niet dat er iemand op zit te wachten om van mij te horen dat ‘rechts’ shit is. Maar ik voelde wel de noodzaak om in mijn teksten te beschrijven wat ik zag gebeuren,’ zegt Jim Cubitt daarover. Als schrijver van het merendeel van de nummers, bepaalt hij ook grotendeels de thematiek van de platen.
Op ‘The Rest Is Distraction’ is de live-immersie dichter benaderd dan op de voorganger. Donkerder en broeiender van sfeer, zit de plaat muzikaal ook avontuurlijker in elkaar: partijen die afzonderlijk niets met elkaar te maken lijken te hebben, denderen gezamenlijk als een losgeslagen horde wilde paarden over je heen. Vooral chaotisch vanwege de onnavolgbare gitaarpartijen, die dankzij de juist zeer simpel gehouden ritmepartijen in dat denderen weten te slagen. Bijna zo simpel en kaal als de basis onder Sleaford Mods, alhoewel Linger en Cubitt zelf vooral wijzen naar dub en Siouxsie And The Banshees als de bron van dat geluid.
Ellende
Niet alleen op muzikaal vlak is de tweede langspeler anders, ook inhoudelijk vertelt Cubitt een ander verhaal, meer op het niveau van het individu. Voor ‘The Rest Is Distraction’ is Cubitt in onderwerpen als gewelddadige relaties, kindermishandeling en huiselijk geweld gedoken. Geen persoonlijke onderwerpen, maar zaken waar we volgens hem allemaal bij zouden moeten stilstaan. ‘Ik heb het bijvoorbeeld persoonlijk helemaal niet slecht gehad in de lockdowns, samen met mijn vriendin had ik het zelfs best goed. Maar op het nieuws hoorde ik dan hoe die periode voor mensen die in ongezonde relaties zitten, net extra zwaar was. Die mensen konden niet even aan hun ellende ontsnappen door simpelweg even naar buiten te gaan,’ vertelt Cubitt. ‘Dat zijn onderwerpen waar niet veel nummers over worden geschreven. Al pretendeer ik niet dat ik mij ook maar kan voorstellen wat die mensen echt doormaken, of dat ik er met mijn nummers iets aan zal veranderen.’ Cubitt ziet zichzelf niet als politiek, maatschappelijk of sociaal geëngageerd. ‘Het is vooral een artistieke keuze, omdat ik het belangrijk vind dat deze onderbelichte onderwerpen besproken worden.’
Het levert in ieder geval wel de nodige duistere beknelling op tijdens ‘The Rest Is Distraction’. Dat is iets wat ook aansluit bij de houding die het drietal ook heeft ten opzichte van de band: Linger en Cubitt hebben eerder met elkaar in bands gespeeld, maar zouden nu niet meer de moeite doen als het ‘gewoon’ het spelen van een partij in een band was. ‘Deze band is meer dan welke eerdere band waarin we gespeeld hebben een verlengde van wie ik zelf ben.’ Het zijn de laatste woorden van Jim Cubitt, die middenin zijn zin onderbroken wordt door een wegvallende zoomverbinding, afgekapt op het moment dat hij lijkt te willen gaan zeggen dat hij dat met een publiek mag delen. Dus kies ik nog maar eens voor de sonische immersie door te duiken in wat het trio met ons heeft gedeeld. De rest is immers maar afleiding.