Dat Nate Wooley zich nog steeds in de diepe marge van de jazz ophoudt is eigenlijk te gek voor woorden. Nochtans kan de trompettist-extraordinaire ondertussen met gerust gemoed een belangrijke stem genoemd worden. Op zijn soloplaten verkent Wooley de mogelijkheden van zijn instrument tot in het extreme. Ook in de verschillende ensembles waarmee hij tourt en opneemt, doet Wooley nooit aan zelfcensuur. ‘s Mans al dan niet versterkte trompetpartijen klinken nu en dan eerder als iemand die zijn trompet heeft ingeslikt, dan als jazz. Om maar te zeggen: Wooley heeft zich een heel eigen idioom geboetseerd. Maar Wooley is ook een theoreticus-componist, en op deze twee platen is de geluidsexplorator minder aanwezig dan de denker. Wooley zoekt – op twee heel verschillende releases met uiteenlopende bezettingen – uit waar de spannende overlap nog kan liggen tussen compositie en vrije improvisatie. Van de twee platen werkt ‘Argonautica’ met de meer traditionele jazzelementen. De plaat is dan ook opgevat als hommage aan Ron Miles (Bill Frisell Group), Wooley’s oude mentor). Naast Wooley en Miles, is het “dubbele trio” samengesteld uit Cory Smythe (piano), Jozef Dumoulin (Rhodes en elektronica) en drummers Devin Gray en Rudy Royston. Miles opent met een lyrische kornetmelodie, waarna de muzikanten elkaar in verschillende duo en trio-samenstellingen tegemoet treden, daarbij laverend van melodieus over bijna gehele stilte tot tamelijk abrassief, met weerkerende hoofdrollen voor Smythe en Miles. Ons favoriete moment situeert zich rond de drieëndertigste minuut, wanneer de blazers in delay gedrenkte lagen leggen, en Smythe een pianomotiefje neerlegt dat de hele tijd zijn staart najaagt. Het opzet van ‘Seven Storey Mountain’ is heel anders. Het stuk – een zoektocht naar extase zonder de religieuze component – is een compositie in constante metamorfose. Voor elke uitvoering verandert Wooley de tapeopname waarover de muzikanten spelen – aan de hand van fragmenten uit de vorige uitvoering – en wordt de bezetting uitgebreid. De eerste uitvoering werd nog door drie muzikanten gespeeld, ondertussen is het ensemble uitgebreid tot tien muzikanten, uitgebreid met een koperoctet. Het personeel bestaat uit C. Spencer Yeh en Samara Lubelski op versterkte viool, Ben Vida op elektronica, percussionisten Ben Hall en Ryan Sawyer, vibrafonisten Chris Dingman en Matt Moran, Colin Stetson, Josh Sinton en Dan Peck op versterkte riet- en koperblazers, aangevuld met het TILT Brass Octet. Dat octet mag de dans openen, met lange uithalen, die aan allerlei dissonant modern klassiek doen denken, waarna Wooley’s tapeopname geleidelijk aan tevoorschijn komt. Vervolgens leggen de verschillende muzikanten droney laagjes over de tape heen, in allerlei combinaties en na verloop van tijd allemaal samen. Geleidelijk aan wordt naar een noisy climax toegewerkt. Aanrader, ook als je nerveus wordt van “jazz”.
