Unsound 2018: Het klopt niet (meer)

Unsound doet elke liefhebber van experimentele dance en techno al 16 jaar lang watertanden. Toch werd op de editie 2018 minder gesignaleerd, geëxperimenteerd en geïmponeerd. De hoofdoorzaak: minder liquide middelen.

De voorgaande jaren verliep de ticketverkoop indrukwekkend snel. Dus het was niet meer dan logisch dat ook dit jaar de combi-tickets voor Unsound binnen enkele minuten uitverkocht waren. En zo’n combi-ticket heb je nodig.

Omdat niet elke locatie hetzelfde aantal bezoekers kan dragen als Hotel Forum, de betonnen brutalist aan de Wisła. Die zelf ook een metamorfose heeft ondergaan: de charmante plafondverlichting is verdwenen en de vloer werd voorzien van nieuw vasttapijt, dat niet overal even stevig was vastgelijmd.

Hoewel er nergens een decibelmeter zichtbaar te bespeuren was, klonk het allemaal aanzienlijk minder luid dan de voorbije jaren. Het festival zorgde voor een safe space, maar die kon je alleen bereiken door je door een massa mensen te friemelen. De sfeer was anders. De performances en concerten ook.

Terras

Jlin Company Wayne McGregor fot. Michał Ramus
Jlin & Company Wayne McGregor (Foto: Michał Ramus)

Vergeleken met de voorbije jaren was het aantal locaties beperkter, waardoor ik minder door Krakau hoefde te sjezen. En met deze eindeloze zomer kon ik menig uur op een terras doorbrengen; immers ‘het begint pas opnieuw om half tien vanavond’.

Het – overwegend gratis – dagprogramma vulde ik last minute in: een workshop met TCF, gesprekken met collega-journalisten van The Wire en Resident Advisor. Alsook een, zoals steeds, betalend filmprogramma. Zo inclusief is dat combi-ticket dus niet; en het wordt ook steeds minder, lijkt wel.

Shape-platform

De weerslag van de dalende financies werd vooral duidelijk bij het bekijken van de line-up. Terwijl ik de voorbije jaren in gejuich uitbarstte bij het lezen van de namen, werd ik dit jaar minder verrast. Er werd gretig geplukt uit het aanbod van het Shape Platform. Omdat meer Europese festivals dat doen wordt het aanbod helaas saaier. En het idee om een artiesten zo ruimte te geven om te groeien wordt zo ook ondergraven.

Verder werd er geplukt uit het doorsnee tour-aanbod, waardoor het verschil met bijvoorbeeld Atonal Festival minder groot werd. Het – getuige de vele tweets – door Westerse festival-organisatoren massaal bezochte Ugandese Nyege Nyege Festival zorgde gelukkig voor enkele opmerkelijke toevoegingen, zoals de jonge Keniase producer en DJ Slikback.

En dan waren er nog enkele door Unsound geïnitieerde samenwerkingen waarmee het verschil werd gemaakt, zoals Jlin die samen met de dansgroep Company Wayne McGregor de Europese premiere bracht van ‘Autobiography Edits’. Een indrukwekkende performance die hopelijk de volgende maanden elders ook in Europa te zien zal zijn. Unsound doet zelf de boekingen hiervoor overigens.

Popdiva’s

Unsound blijft echter relevant door de tijdelijke samenscholing van alle artiesten die er toe doen. Zo kun je in amper een week tijd nog je bucket list voor dit jaar afwerken.

Opvallend was de aanwezigheid van transgender, gender fluïde en non-binary-artiesten op het hoofdpodium. Of, hoe SOPHIE heel Hotel Forum enkel voor haar alleen overvol kreeg.

Hoe Lotic, als underground popdiva met lange blonde lokken, het publiek voor zich wist te winnen met een geluid dat ergens verdwaalde tussen het voormalige betere grime-werk en minder urgente R’nB-klanken. En de Braziliaanse Linn da Quebrada die meer een entertainende podium-act bleek dan een echte beklijvende muzikant.

Visa

Zuli feat. Muqataa fot. Dominika Filipowicz
Zuli feat. Muqata’a (Foto: Dominika Filipowicz)

Na wat bladeren in het programmaboekje en in andere locaties belanden dan ik had uitgezocht, werd Unsound voor mij: de Amerikaanse producer ZULI bracht de Palestijnse rapper Muqata’a mee, omdat zijn Egyptische rapper Abyusif geen visum kreeg. Een optreden in aanloop van de release van het nieuwe album ‘Terminal’. Het werd hét moment dat ZULI zich als producer profileerde met een nieuwe muzikale richting, maar live nog steeds stevig vasthield aan een mengeling van jungle, drum’n bass en hiphop.

Ook Deena Abdelwahed kwam naar Unsound in de aanloop van haar nieuwe plaat ‘Khonnar’. Minder dansbaar, meer politiek getint, meer evoluerend als songschrijver met een, in het Arabisch gezongen, verhaal.

Dansfestijn

Ook Marie Davidson stond tijdens het Unsound-weekend klaar om een nieuwe release uit te brengen, op Ninja Tune. Zij speelt met teksten, zowel in het Frans als in het Engels, en smijt halverwege haar set om richting een stomend dansfestijn waarbij ik zelfs even vergat dat Marie Davidson nog steeds op het podium stond.

De Angolese producer Nazar begon heerlijk aan zijn set, maar raakte wat verloren op het moment dat zijn microfoon weigerde te functioneren en even de standaardbeat het overnam van zijn eigen rough kuduro. Herkansing graag.

Verder: De vet-vetter-vets dj-set van Kode9 in aanloop van zijn fameuze Fabric100-release. Amnesia Scanner die ‘AS Oracle’ voor het eerst live liet horen. Waarmee het duo duidelijk maakte de waanzin om waanzin te zijn ontgroeid en gewoon meedogenloos beats en breaks door elkaar te mixen. Enkele tracks werden op luid gejuich onthaald. De visuals ondersteunden de kracht van de muziek en iedereen droop van het zweet. Heerlijk.

Keuken

Ziúr speelde de ‘keuken’ in de vernieling. Haar nieuwe set is nog brutaler en luider dan voorheen. Het is een geluid waarvan We Will Fail mijlenver is verwijderd, maar haar sombere techno denderde even overtuigend door de kille ruimte. Trouwens, ook van haar verschijnt binnenkort een nieuw album.

Jasss is helaas nog steeds het spoor bijster en dat is pijnlijk om te zien. Haar nieuwe show ‘Steam’ begon zelfzeker, ondanks de trage opbouw die resulteerde in een prachtige grime-beat waarna alles inzakte, een cheesy jaren 1980-melodielijn klonk als Sade en waaruit je alleen maar kan besluiten dat ze nog steeds niet weet waarheen na ‘Weightlessness’ in 2017.

Headtrip

De Poolse in Londen residerende Pel Bonheur en een uur lang, duistere, innemende ambient-techno waarin de nacht verdronk en alles rondom verdween. De urgentie om Huerco S. te zien dus. Alva Noto die met een heerlijk harde set en zijn abstracte visuals de betere headtrip was. Caterina Barbieri die deed wat ze op Atonal ook al deed: indruk maken.

Maar de hoofdprijs, die ging naar de absurde, over-the-top-performance, geluid, set, visuals, geheel van Rabit. Rabit bracht ‘Magna Surgat’ met live-visuals van Sam Rolfes en een performance van het cabaretske House of Kenzo. Het werd een onbeschrijfbare beleving van muziek en dans. Overladen zintuigen. Naakt op de dansvloer. En zulk een overaanbod aan impulsen dat je gewoon niet meer wist waar kijken en luisteren. Rabit boette daarbij niet aan muzikaliteit in: hij ging snoeihard door op het geluid waarmee hij ooit begon, maar vulde dat aan met vervaarlijker beats en monsterlijke ritmes.

Fomo

‘Presence’ was het thema van Unsound 2018. ‘Fomo’ heette een avond in Hotel Forum. En net dat ‘fomo’ zorgt ervoor dat ik ieder jaar weer present sta in Krakau. Want ondanks alle tekortkomingen door de besparingen en ontgoochelende artiesten, weet ik dat ik ieder jaar nieuwe ontdekkingen zal doen en dat het muzikaal deugd zal doen.

Echter, de toekomst lijkt niet zo vanzelfsprekend meer. Wat als Unsound het nog moeilijker krijgt om het benodigde budget bij elkaar te sprokkelen terwijl het festival de stad elk jaar met een tijdelijke volksverhuizing beloont? Hoe gaat dit verder? Verhuist de karavaan volgend jaar naar No Bounds?

 

Dit artikel is 18-11-2018 aangepast.
tekst:
Katrien Schuermans
beeld:
House-of-Kenzo-Rabit-Sam-Rolfes-fot.-Theresa-Baumgartner-1
geplaatst:
wo 14 nov 2018

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!