Het Rempis Percussion Quartet is geen nieuwe speler aan het free-jazzfirmament, naamgever Dave Rempis is dat evenmin. Al meer dan tien jaar maakt het kwartet de improvisatiescene van Chicago onveilig. De Europese tournee van de groep trapt af op 16 mei bij Sound in Motion in Antwerpen.

Het Rempis Percussion Quartet staat voor vrije, instinctieve improvisatie. Maar wat is dat dan precies? Dave Rempis: “Ik denk dat er veel misverstanden bestaan over termen als ‘vrije improvisatie’ bij zowel publiek als – helaas – ook veel muzikanten. Het is geen vrijgeleide voor een muzikant om eender wat, eender wanneer te doen. Elke beslissing die een groepslid maakt moet in dienst staan van de grotere beweging van het ensemble. Negentig procent van het werk bestaat er dus uit om ongelofelijk nauwgezet te luisteren en beslissingen te maken die passen binnen de bredere muzikale logica van de band en binnen de welbepaalde improvisatie. Slechte beslissingen leiden tot verwarring en het stuk of zelfs het hele concert kan zo mislukken. Dat er geen geschreven partituren zijn die uitgevoerd moeten worden, impliceert niet dat de muzikant zijn verantwoordelijkheid kan verzaken om deel uit te maken van een groepssamenwerking. Ik zou zelfs argumenteren dat het betekent dat muzikanten in dit soort omstandigheden zelfs een grotere verantwoordelijkheid hebben om aandacht te hebben voor de andere groepsleden en hun beslissingen. ‘Vrije improvisatie’ is eigenlijk een verkeerde benaming, ik hou meer van de term ‘spontane compositie’”, aldus Dave Rempis.
Het kwartet bestaat naast saxofonist Rempis zelf uit Ingebrigt Håker Flaten op bas en Frank Rosaly en Tim Daisy op drums. De groep ontstond nadat Rempis een duoconcert had gezien van de twee drummers in 2003, en verliefd werd op de “waanzinnig complementaire dynamiek” die tussen de aardse Daisy en de meer etherische Rosaly ontstond.

De bel

De band laat zich inspireren door West-Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse ritmes, een overblijfsel van de studie etnomusicologie die Rempis volgde. Etnomusicologie, hangt daar geen antropologisch geurtje aan? “Etnomusicologie ruikt heel erg naar antropologie! Hoewel de meer technische component van het eerste verschilt van de meer ‘interpretatieve’ elementen van het tweede. Voor deze groep zou ik zeggen dat deze ritmische invloeden zeker onze beslissingen als ensemble in het verleden bepaald hebben, dat doen ze ook vandaag nog. De eerste opname (‘Circular Logic’ uit 2005, sh) komt binnen met een heel duidelijke Afrikaanse geïnspireerde groove, ik denk dat zelfs onze meest recente opname, ‘Cash And Carry’, vrij expliciete referenties heeft naar dat soort materiaal. Het belangrijkste concept dat we overnemen uit die ideeënwereld is dat geen enkele muzikant verantwoordelijk is om een expliciete time feel aan te houden. We zijn allemaal even verantwoordelijk voor de ritmische component en de beweging van de muziek op elk moment.”
Rempis staat als blazer naast een driekoppig ritmisch monster, maar het is fout om aan te nemen dat hij daarom instaat voor het melodische aspect van de muziek: “We zijn alle vier evenwaardige delen van de ritmesectie, dus het is een vierkoppig monster. Deze band is op zijn best wanneer ik expliciet in de mix zit, in interactie met de groep, zoals de bel in een West-Afrikaans ensemble, repetitieve ritmes spelend die bedrieglijk eenvoudig lijken, maar die de hele feel van de groep overschaduwen. Anderzijds zie ik bas en drum niet als simpele ritmische instrumenten. Ze hebben allemaal heel sterke melodische capaciteiten die Ingebrigt, Frank en Tim ten volle benutten.”

Hasselt

Rempis werkt samen met Sound in Motion sinds 2003. Wat is de beste herinneringen aan meer dan tien jaar samenwerking? “De eerste keer dat we met dit kwartet bij hen speelden was in Hasselt in 2008, een double bill met een van mijn helden, John Tchicai. Na hem daar te ontmoeten, nodigden we hem later dat jaar uit voor het Umbrella Music Festival in Chicago. Koen Vandenhoudt en Christel Kumpen van Sound in Motion zijn geweldige partners geweest en hebben een diepe invloed gehad op mezelf en veel muzikanten en organisatoren waar ik mee werk aan beide kanten van de oceaan.”

LIVE

16/05/2016, De Studio, Antwerpen, www.soundinmotionvzw.webs.com

Dit artikel verscheen eerder in GC #132.

Discografie