Tascamania

Na vier jaar graven in zijn eigen verleden is het project volbracht. Producent en componist Maarten van der Vleuten dook in de cassette-archieven met honderden uren muziek en na een lang proces van selecteren, categoriseren, mixen en opnieuw wikken en wegen zijn de vroege jaren van van der Vleutens productenbestaan samengevat op maar liefst tien cd’s. De box is gedoopt tot ‘Tascamania’, een verwijzing naar de legendarische 4-sporen recorder Tascam Porta One waarop alle opnamen destijds zijn vastgelegd. De draagbare recorder maakte mid jaren 1980 het betaalbaar opnemen van meerdere sporen voor het eerst mogelijk en het apparaat is ook voor van der Vleuten van grote creatieve waarde geweest. De onuitgebrachte experimenten uit de periode 1986-1990 zijn met ‘Tascamania’ voorgoed van de vergetelheid gered en bieden een boeiende kijk in al wat de Brabander wist voort te brengen uit synthesizers, samplers, drumcomputers, eigen ‘zang’ en instrumentenopnames zonder zich druk te maken om verwachtingen van publiek en labelmanagers. Zijn aliassen Noise Architect en M.A.W.A. (Inc.) waaronder hij in die tijd actief was zijn voor deze gelegenheid behouden en vormen enigszins muzikale richting in het woud van stijlen en creaties die de revue passeren. Noise Architect is – hoe kan het ook anders – de noisy, ongepolijste en geïmproviseerde kant van van der Vleuten en M.A.W.A. (Inc.) schuurt enerzijds langs experimentele ambientcontreien maar dient ook als uitlaatklep voor synthpopgeoriënteerd werk en alles waar minder duidelijk een stempel op valt te drukken. En dat zijn nog maar slechts twee van de eindeloze lijst aan aliassen waarmee van der Vleuten in de loop van zijn carrière actief zou zijn. In de jaren 1990 maakte de Brabander naam in house en technokringen onder een waaier van pseudoniemen zoals In-Existence, Phantom PowerFluxMajor MalfunctionE144 en Cryptic. In het dancemilieu van toen wist hij een solide reputatie op te bouwen als producent en remixer al zal het publiek nauwelijks notie hebben genomen van de man achter de producties. Aan optreden deed hij tenslotte niet. Van der Vleuten was actief op notabele labels zoals Djax-Up-Beats, See Saw, ESP, Klang Elektronik en het nog altijd relevante R&S, waarmee de samenwerking destijds dermate voorspoedig liep dat hij zijn eigen sublabel Outrage kreeg. Buiten die verdiende strepen is hij dus ook bijzonder vaardig in de werelden van dreigende ambient, drones en experiment zoals te horen op ‘Are You Worthy’ (2012), ‘The Scars Remain’ (2011) en ‘High Intolerance Towards Low Energies’ (2008), allen verschenen op het Tilburgse Tonefloat. Wat ons betreft ook meteen zijn interessantste werkstukken vol vervreemding, dreiging, fraaie elektronica en sfeervol samplewerk. In die lijn van uiterst divers experiment dient ook ‘Tascamania’ te worden geschaard en doet de Brabander van toen bij vlagen weinig onder voor de van der Vleuten van nu. Volume 1 zet direct de toon: drones, radiofrequenties, ijle ambient en dito vocalen maar ook drums, piano en een fretloze basgitaar creëren een vervreemdende hoogmis waar menig Coil-liefhebber zich prima in zal vinden. “Because Of You’ en ‘Hail Lucy’ zijn werkelijk schitterende tracks en vervlechten zich moeiteloos met de recentere projecten onder eigen naam op Tonefloat. Volume 2 is een bonte verzameling van ‘gekke’ liedjes: melodiegedreven Korg-experimenten die de opmaat vormen voor het derde deel waarop van der Vleuten all-out gaat als eenmans pop/synthpopband. Geen surrealistisch klankexperimenten maar een fruitmand vol instrumentale en vocale tracks gedrenkt in synth-, wave-, dub-, industriële en funkinvloeden. Niet alles heeft de tand des tijds doorstaan, soms over zingt van der Vleuten zichzelf en de analoge klunky pop overheerst tot ver in volume 6, maar daar waar donkere sferen overheersen komt zijn geluid het meest tot zijn recht. Die sferen dienen zich dan ook weer volop aan als M.A.W.A. (Inc.) plaats maakt voor Noise Architect en drones, field-recording, soundscapes in een bad van gruis de toon zetten op volume 7 en de delen die volgen. Handgespeelde synths, opnames in een take, improvisatiewerk en studio liveopnames: het zijn de schimmige, langgerekte stukken waarin van der Vleuten excelleert. ‘Tascamania’ onderstreept de vele kwaliteiten van de man die in een ideale wereld geen introductie meer behoeft, al doen nieuwkomers er goed aan eerst in de Tonefloat-collectie te duiken. En toegegeven: de dvd-hoezen waaruit ‘Tascamania’ bestaat zijn onhandig voor in de platenkast. Het artwork is bescheiden en de nummering op de kaften zaait verwarring (waar is volume 4 en 6 dan?), maar buiten het uiterlijk vertoon is de box een waar festijn van een Nederlandse producer die altijd in de luwte prachtige muziek is blijven maken en waarvan wij ons soms wel eens afvragen wanneer hij eindelijk de erkenning krijgt die deze toonaangevende producer meer dan verdient.

tekst:
Martijn Venekatte
beeld:
Maarten_Van_Der_Vl_Tascamania
geplaatst:
di 8 jan 2019

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!