Koreaanse Hofmuziek en De Tijd van Louis Andriessen @ World Minimal Music Festival 2013

Op zich lijkt het een wat rare combinatie: Koreaanse hofmuziek en De Tijd van Louis Andriessen uit 1981. Maar toch vallen de overeenkomsten niet te ontkennen…

WMMF 2013
World Minimal Music Festival 2013

De Koreanen trappen af, met een bescheiden bezetting van hobo, dwarsfluit, citer, percussie en viool, maar dan wel alle instrumenten in de Koreaanse uitvoering. Traag golvende tonen worden lang uitgerekt en steeds aan het eind afgeslagen door de trommel. Het geheel wordt bijeengehouden door de gayageum, de lange tonen komen van de hobo, dwarsfluit en viool. Vooral de hobo verweeft dat dan ook nog eens met een klaaglijke melodie. Naar het eind toe komt er wat meer leven in de materie en gaat de hobo nog meer los. Maar dan zijn we ver verwijderd geraakt van wat later het verbindende element met De Tijd zal blijken: de trage golving van tonen die beslist afgekapt worden door percussie. Maar daarover later meer. In de tweede compositie in het Korean Music Project speelt de percussionist ook (spaarzaam) tussendoor, wat de snelheid aanzienlijk verhoogt. De verschuiving binnen de ritmische patronen is minimaal, maar de spanning neemt gaandeweg toe. En iedere keer als dat gebeurd wordt weer gas teruggenomen en opnieuw begonnen, op weg naar de volgende climax, die ook eigenlijk nooit echt komt. Waarschijnlijk reden genoeg voor één van de bezoekers om in slaap te vallen en keihard door de taaie hofmaterie heen te snurken…

Mooi moment als dirigent Reinbert de Leeuw (1938) het podium opkomt. Een frêle verschijning, maar het temmen van een vijftigkoppig monster gaat hem nog goed af, zo blijkt. De oerknal waar De Tijd mee begint valt te doen, het is niet zo’n inbreuk in de kosmos als tevoren gedacht… Daarna zweeft wat overgebleven is van de dampende oermaterie nog zo’n drie kwartier door, op glijdende tonen als vallende sterren in de onmetelijke ruimte, lichtpuntjes voor de losgeslagen ziel. De zestien vrouwen van het koor geven de ijle klanken van het instrumentarium nog een extra zetje richting hemelse sferen. Met die hele opzet valt de belichting nogal tegen, een stevig geel licht dat overal even goed zichtbaar is. Hoeveel spannender had het kunnen zijn met een iets andere uitlichting… Bij de muziek komt de herinnering aan het eerste stuk van het Korean Music Project weer naar boven, als elke frase van lang aangehouden tonen afgeslagen wordt door percussie – ditmaal het oneindig veel zachtere geluid van xylofoon, harp, piano en klokkenspel. Hoewel, toch komen ook die klappen aardig hard aan, vooral gezien de wrange akkoorden die ermee vergezeld gaan. Een gamelangong, brommend Hammond orgel en drie contrabassen trekken zo nu en dan het geheel de diepte in, totdat schetterend koper weer een nieuwe fase inluidt. Aan het eind weerklinken nog wat wegstervende klappen, en dan rest ons het oorverdovende niets. Na een eeuwigheid komt de licht gebogen rug van Reinbert de Leeuw overeind voor het verlossende signaal – en moeten we het weer doen met ons uit de magie onttakelde leven van opstaan, een praatje maken en wat drinken. Maar we zijn even meegenomen naar ons begin, naar de droom van ons heelal.

Gezien:
De Tijd van Louis Andriessen door Asko/Schoenberg, Cappella Amsterdam, Slagwerk Den Haag, studenten van het Conservatorium van Amsterdam en van het Koninklijk Conservatorium Den Haag
Korean Music Project
World Minimal Music Festival 2013 – Donderdag 4 april, Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam

tekst:
Arjan van Sorge
beeld:
WMMF-2013
geplaatst:
vr 5 apr 2013

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!