De analoge modulaire synthesizer blijft een uitzonderlijk instrument: een immens paneel van kastjes met draaiknoppen en schuiven, elementen die naar believen verwisseld, omgebouwd en geschakeld kunnen worden. Ik stel me zo voor dat het bespelen van zo’n machine lijkt op het besturen van een ruimtecapsule, en dat fanatieke beoefenaars van vluchtsimulatiespelletjes grote vaardigheid hebben ontwikkeld om het instrument te bedienen. Ik meen me te herinneren dat Jos Smolders zulke spellen met grote overgave gespeeld heeft. Dat zou het natuurlijke gevoel voor de modulaire synthesizer kunnen verklaren dat opklinkt uit zijn meest recente album ‘Nowhere’. Hij speelt met uiteenlopende aspecten van geluid, alsof het pigmenten zijn, en uiterst flexibele bouwmaterialen. Hij kneedt en schildert, schept veranderlijke vormen en kleuren. Het album opent met onregelmatige, droge klikklanken die zich verdiepen, en meer en meer kleur op de wangetjes krijgen. Voor je het goed en wel in de gaten hebt vormen ze melodische patronen, die als sterrenbeelden je oren in ploppen. Tot Smolders ze toedekt met een zacht pulserend fluiten, het klikken verwijdert met de vaardige hand van een goochelaar, en je een geagiteerde stem blikkerig uit een omroepsysteem hoort galmen. Die breekt snel af, om plaats te maken voor door elkaar schietende, opgloeiende sporen, een zacht gruizen en tikjes die uiterst links en uiterst rechts links opkomen, terwijl een vervormde dialoog opdoemt en weer wegzinkt. Zo brengt elk nummer eigen combinaties van vorm en kleur, en geluiden. Een trein die in een station arriveert in een wolk van ruis, voortgesproten uit de zware adem van een hijgende, grommende hond. Een heel roedel zwoegende huskies, die in een zoemende buis verdwijnen. Maar ook uitgedunde, pijnlijk heldere pastelklanken, vegende bassen. Het is muziek van een abstracte schoonheid, met bedwelmende bewegingen en hier en daar een herkenbaar doorkijkje.
