Bijna dertig jaar na de Val van de Berlijnse Muur, blijft het (ex-) Oostblok ons prikkelen. Deze mooi constructivistisch vormgegeven dubbel lp, behelst bijna de hele levensduur van de Muur, en zet de spot op obscure (geen Laibach dus) artiesten die elk op hun manier baanbrekend waren, en vaak in moeilijke of ronduit illegale omstandigheden moesten werken.
Tijden waarin het uitbrengen van een plaat, of het organiseren van een concert als staatsgevaarlijk kon beschouwd worden. De curatoren kiezen ervoor om verschillende genres aan bod te laten komen: kritische volkszangers en avantgardistische jazzmuzikanten strijden hier dus zij aan zij met punkers, industriële noisemakers, progressieve rockers (Kilhets), en elektronische pioniers (AG Geige en New Composers).
Natuurlijk heeft niet iedereen binnen deze subculturen dezelfde agenda, tenzij de drang om zichzelf te zijn. Een mooi voorbeeld is Borghesia: ook al is de band intussen vervallen tot een karikatuur met een hoog Eurosong-gehalte, toch mogen we nooit vergeten dat het niet vanzelfsprekend was om in de jaren 1980 een voorvechter te zijn van homorechten in een communistisch regime. En in 2018 is het thema in sommige landen helaas nog even relevant.
Als er over het muurtje gekeken werd, zag men West-Berlijn, dus het verbaast niet dat groepen als Der Demokratische Konsum of Zwischermaschine een even nerveus mengsel van punk en Neue Deutsche Welle brengen als hun Westerse tijdsgenoten. Ook de kunstzinnige stemexperimenten van het Tsjechische Aktual of de dadaïstische artrock van A.E.Bizottsag zijn niet minder geschift dan in het Vrije Westen.
Dat de titel van deze interessante compilatie aan Fyodor Dostoevsky doet denken, en bovendien symbolisch eindigt met een track die ‘Der Lächlende Chinese’ heet (Ornament & Verbrecher), vinden we dubbel geslaagd. Voor de eeuwige ondergrondstudent die nog wat nieuwe namen aan zijn kennislijst wil toevoegen, is deze dubbelaar een absolute must.