Mutatis Mobilis

Ik heb een vriend die kunstenaar is en mij wel eens een avond heeft doorgezaagd over de schoonheid van conceptuele kunst. Veel van wat hij vertelde klonk mij toen als zuiver en waarachtig in de oren (die delen ben ik vooral vergeten), maar ik kon me toch ook niet helemaal aan het gevoel onttrekken dat de conceptuele kunstenaar zich er een beetje makkelijk van af maakt (dat heb ik dan weer wel onthouden). “Hier heb je een geniaal idee, maar ik ga echt niet de moeite doen om het zorgvuldig uit te voeren,” zo iets. “Doe het lekker zelf,” zou je er nog achter kunnen denken, en dat is precies wat Frans De Waard a.k.a. Freiband op ‘Mutatis Mobilis’ lijkt te zeggen. De cd bevat twee nummers met verschillende delen, en andere signalen in het linker en rechter kanaal, wat uiteindelijk een verzameling geeft van zestien drones, die bedoeld zijn om door te luisteraar naar eigen inzicht te worden gemixt tot nieuwe nummers. Gaat iemand dat doen? Vast wel, maar ik neem aan dat de meeste mensen het wel geloven. Ik in ieder geval wel; ik zit al de hele dag achter een computer, en de enige keer dat ik een dergelijk recept volgde (Nadja’s twee delen ‘Under The Jaguar Sun’ samenvoegen tot één geheel) vond ik de som bijna net zo overbodig als de delen (en had ik ook per ongeluk zo maar nog een Nadja-album gemaakt – alsof het er niet al genoeg waren). Maar gelukkig is het ook niet echt nodig, want een ieder die van minimale drones houdt, kan deze cd gewoon van A tot Z draaien alsof hij al af en klaar is. Als je dat gewoon over de speakers in je huiskamer doet, mixen de links/rechts-sporen vanzelf al, en ontstaat er een langzaam schuivend, golvend en pulserend tonenspel. Sommige stukken zijn pure machine hum (denk Marc Behrens, Vitor Joaquim, sommige Machinefabriek), elders is er meer textuur en steken allerlei knorrende ondertonen de kop op, weer verderop komt er een soort minimalistische, geabstraheerde (ik weet het, sorry) ambient a la Sleep Research Facility tevoorschijn, dan weer ultrasone interferenties met microgeluiden et cetera, allemaal met veel spanning en detail. Kortom, een zeer geslaagd album, gewoon in de vorm waarin het wordt aangeboden. Of het dat in de ogen van de kunstenaar minder succesvol maakt weet ik niet, maar mocht het nodig zijn, dan kan mijn nadenken over en vervolgens neus ophalen voor het zelf mixen van de geluiden op deze cd misschien worden gelezen als conceptuele publieksparticipatie.

tekst:
Maarten Schermer
beeld:
Freiband_MutatisMobilis
geplaatst:
ma 5 jan 2015

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!