Interview Ziemba

Ter ere van haar eerste Europese tournee verblijdde Ziemba ons afgelopen maandag reeds met een fijne herfstige mixtape. Donderdag 13 oktober staat ze in het Rotterdamse WORM, waarna ze de rest van de maand verschillende steden in Europa aandoet. Reden genoeg om eens beter kennis te maken met de veelzijdige artieste uit New York.

Drakenbloed

René Kladzyk is de afgelopen jaren erg productief geweest met haar project Ziemba, onder welke naam zij alternatieve en dromerige pop maakt met een theatraal randje. Zo kwamen er al drie ep’s uit en volgde eerder dit jaar haar eerste langspeler ‘Hope Is Never’. Inmiddels is daar alweer een nieuwe ep getiteld ‘LALA’. Het wekt daarom des te meer verbazing dat Kladzyk zich niet alleen met muziek bezighoudt, maar zich ook richt op vele andere artistieke uitingen, waaronder het maken van wierook. U ruikt het goed. Zich bewust van het feit dat muziek tegenwoordig niet meer afhankelijk is van fysieke dragers, wil ze toch graag iets tastbaars meegeven aan haar luisteraars. Daarbij spreekt ze graag verschillende zintuigen aan. “Bij mijn album ‘Hope Is Never’, dat afgelopen zomer uitkwam, wilde ik iets speciaals aanbieden naast alleen de mogelijkheid tot streamen of downloaden. Mensen konden een versie bestellen waar ik wierook of geurkaarsen heb bijgevoegd. Deze heb ik gemaakt van bladeren en bloemen uit de tuin waar ik ben opgegroeid.

foto: Standa Merhout
foto: Standa Merhout

Ik vind het fijn om met geur te werken en het onderdeel van de luisterervaring te maken. Geur is zo sterk gekoppeld aan het geheugen dat het een geweldige manier is om muziek extra sterk binnen te laten komen. Er staan op dat album veel nummers die over vuur, verderf en verlies gaan. Het branden van wierook voelde als een logische toevoeging, alsof de gecombineerde ervaring van luisteren en ruiken ervoor zorgt dat alles in het geheugen gebrand wordt. Vrij letterlijk bijna! Het is een erg oude vorm van wierook die op koolstofschaaltjes verbrand moet worden, waardoor het geheel ook een enigszins mythische lading krijgt. Bij mijn ep ‘LALA’ heb ik wierook toegevoegd met elementen van de jeneverbesstruik en de drakenbloedboom. Alle componenten zijn diep rood of blauw, wat ook weer erg past bij the motieven in de nummers.”

Poolse origine

De band met de plek waar Kladzyk is opgegroeid komt niet alleen tot uiting in de ingrediënten van de wierook, maar ook in de video voor haar single ‘With the Fire’, die is opgenomen in en om het huis waar ze als kind woonde. “Het is een huis in de staat Michigan, dat veel te lijden heeft gehad onder de economische malaise. Vooral de agrarische sector en de auto-industrie hebben het zwaar te verduren gehad. Mijn childhood home is al jarenlang verlaten, maar vrijwel alles ziet er nog precies uit zoals het was, wat voor een vreemde melancholische sfeer zorgt.” Ook met de stad Detroit heeft Kladzyk een speciale band. “Mijn grootmoeder, Ziemba, heeft daar jarenlang gewoond. Naar haar heb ik mijn project vernoemd. Het is van origine een Poolse naam, net als Kladzyk. Alhoewel mijn hele familie beide namen altijd verkeerd uitspreekt, op de Amerikaanse manier. We blijven Amerikanen hè!” (lacht) Hoewel Kladzyk naar New York is verhuisd, geeft ze aan dat die verandering niet op de typische wijze tot stand is gekomen. “Ik weet dat veel mensen naar New York verhuizen om het daar te gaan maken, om artiest te worden of in het bedrijfsleven ver te komen. Maar dat was niet zozeer mijn uitgangspunt. Ik wilde gewoon in een andere omgeving wonen en dat werd New York. Vervolgens werd ik wel in de kenmerkende maalstroom meegenomen en kreeg ik via via binnen korte tijd veel contacten binnen het artiestenwereldje. Hm, ja daar voldoe ik dan wellicht wel weer aan het stereotype. Maar ik durf pas sinds een jaar mijzelf fulltime artiest te noemen. Ik heb zelfs nog geprobeerd om New York te verlaten, door een PhD te beginnen aan Penn State University in Pensylvania. Blijkbaar had ik die stap nodig om te beseffen dat mijn roeping toch echt ligt in het artiest zijn. Nu focus ik me daar volledig op.”

Kurzweil

Als artiest is het niet altijd eenvoudig rondkomen, tenzij men zich in het hogere echelon bevindt. Als muzikant alleen is het ook voor Kladzyk moeilijk om zich financieel te redden, maar gelukkig is ze van veel markten thuis. “Naast muziek ben ik op een aantal andere creatieve vlakken druk bezig. Ik ben een designer voor onder meer kunsttentoonstellingen, maar ook voor kostuums en sets voor film en theater. Daarnaast maak ik in opdracht ook composities voor film en ben ik actief in de hoek van de performatieve kunsten. Ik kan mezelf redelijk bedruipen als artiest, maar ik ben wel constant blut.”

foto: Kasia Idzkowska
foto: Kasia Idzkowska

Dat maakt het lastig om uitgebreide tours te plannen, daarom is Kladzyk erg blij dat het haar gelukt is om nu met Ziemba Europa aan te doen. “Veel plekken waar ik optreed zijn geregeld via vrienden of bekenden, andere door gewoon enthousiast aanschrijven. Deze tour vraagt wel wat aanpassingen wat betreft mijn set-up. Normaal gesproken speel ik op zo’n grote oldschool Kurzweil synthesizer, maar die kan ik lastig meeslepen…. Nu heb ik een kleinere en mobiele synthesizer die me dwingt om aanpassingen te doen in het spelen van een aantal nummers. Dat is tegelijk een uitdaging en een mooie manier om met een andere blik naar mijn eigen werk te kijken. Verder gebruik ik een loop-pedaal en hier en daar een achtergrondspoor. Het voordeel daarbij is dat ik mijn handen wat meer vrij heb om overige artistieke elementen toe te voegen. Ik kan nogal theatraal zijn op het podium, dus dat wordt erg leuk! Onlangs begon ik een optreden waarbij ik uit een groot geodetisch ei kwam kruipen, met allerlei boa’s van veren… Ja dat was een nogal dramatisch begin!” Het doet ons denken aan het beroemde citaat van Herman Hesse, waarbij de vogel een ei moet vernietigen om geboren te kunnen worden. Het doet alleszins uitzien naar een live-show van Ziemba.

“Der Vogel kämpft sich aus dem Ei. Das Ei ist die Welt. Wer geboren werden will, muss eine Welt zerstören.” – Herman Hesse, ‘Demian’

 

Ziemba live zien:
Oct. 13: Rotterdam, Netherlands; WORM (gratis entree)

Niels Tubbing sprak uitgebreid met Ziemba, met naast bovenstaande onder meer ruime aandacht voor haar jongste ep ‘LALA’, de figuur van de succubus en de positie van de vrouw in de muziekwereld. Dat (Engelse) deel van het interview vindt u op zijn blog I’m filling the blanks….

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!