Silvia Kastel schraapt langs de grenzen van no wave, industrial, dub, extreme electronics, free rock en improvisatie. Hoewel zij als soloartiest nog niet eenzelfde palmares kan afleggen als Control Unit, de band waarmee ze vijf albums uitbracht, heeft zij sinds haar tienerjaren een naam binnen de Italiaanse underground. In 2017 debuteerde Kastel met ‘Air Lows’.

Debuteren als artiest deed Kastel met het door de gitarist Ninni Morgia geleide Control Unit. Een tweemansproject waar Julian Cope in 2012 over schreef: ‘It’s like Catherine Deneuve dumped two cases of post-Repulsion psychiatric notes over Pere Ubu’s Dub Housing, lit the fuse and, ahem, stood well back.’
Met Control Unit heeft Kastel vijf albums uitgebracht. In het begin van haar carrière was het een manier om zelfvertrouwen te winnen. Tegelijkertijd hielp het haar ook een werkmethode te vinden die bij haar paste. Ze vond het ook uitdagend en motiverend; samenspelen met anderen is iets waar Kastel echt van houdt. Desondanks kriebelde het om solo te gaan: ‘Tot ik begon te werken aan ‘Air Lows’, was mijn soloproject meer iets dat ik erbij deed, omdat ik in een band speelde en steeds met andere artiesten samenwerkte. Maar wat ik wilde doen, paste niet in die andere projecten. Toen ik in 2014 uit de band stapte, voelde het heel natuurlijk om een eigen album uit te brengen, omdat al mijn focus toen op mijn solowerk lag. Ik werkte daar voordien aan wanneer ik tijd en inspiratie had.’
Het was de grootste verandering in haar leven als artiest tot nu toe. Saturn return, noemt ze het, het moment dat ze uit de band stapte en zich toelegde op haar eigen werk. Een artistieke hergeboorte. Het moment waarop ze alles wat ze kende achterliet om met enkel die kennis solo aan het werk te gaan. Kastel geeft overigens toe dat zij totaal niet weet wat de term saturn return werkelijk inhoudt, maar volgens haar lijkt de omschrijving wel te kloppen met de transitie die ze doormaakte. ‘Iemand meldde het mij tijdens een gesprek over de midlifecrisis. Ik heb het toen wat uitgezocht en ik kon mij daar wel in vinden. Ik weet alleen niet of ik echt weet wat het betekent en of ik erin geloof.’

Contrast

Wat er ook van waar is, het laat duidelijk zien dat Kastel van evolueren houdt. Zowel als artiest en als muziekliefhebber stelt zij zich duidelijk open voor nieuwe invloeden en indrukken. ‘Ik vind dat een artiest mag evolueren en zoeken naar nieuwe geluiden. Het is goed om jezelf uit te dagen met verschillende dingen, ook al is het riskanter en zal je onvermijdelijk ook weleens falen.’ Als muzikant groeide zij van jazz en improvisatie, overgoten met een gigantische liefde voor Throbbing Gristle, naar isolationistische elektronica waarin zij haar stem meer en meer als een actief instrument begint te zien. ‘Ik zal meer mijn stem gebruiken. Niet op de conventionele ‘strofe-refrein-brug’-manier, maar door mijn stem te samplen en te manipuleren. Zo vind ik het bijvoorbeeld leuk wanneer de stem als percussie klinkt, in plaats van gewoon een melodie zingt.’
Het is dus ook niet eenvoudig om haar debuutplaat ‘Air Lows’ te omschrijven. Noisepop-abstracties, kan je het noemen. Haar omvangrijkste en meest verfijnde werk tot nu toe. En voeg er verder aan toe: verontrustend en troostend, met momenten van rust in haar sombere industriële leegte. Kastel vindt steeds die plek tussen zalig en ongemakkelijk. Haar muziek laveert tussen zacht, uitnodigend en huiveringwekkend, sereen en oncomfortabel. Het toont de breekbaarheid van rust. Kastel lijkt zich dus muzikaal op te houden in twee verschillende klankwerelden. Enerzijds zijn er de melodieuze zachtgezongen popsongs. Anderzijds speelt ze graag met muzikale fragmenten, puzzelstukken, waarbij ze verschillende geluiden in elkaar past. De reden is simpel: ‘Ik hou van contrasten.’
Volgens Kastel is muziek veel interessanter wanneer het verschillende gevoelens tegelijkertijd probeert over te brengen. ‘Het is lastig om te doen, maar het is geweldig als het werkt.’ Daarom wil zij zich graag meer toeleggen op compositie en pop, maar tegelijkertijd dat abstracte en de onvoorspelbaarheid van experimentele muziek behouden.

Italië

Het is frappant hoe sterk de aanwezigheid van Italiaanse artiesten is in het (elektronische) muzieklandschap. Hoe makkelijk het is om uit je hoofd vijf namen op te sommen, welk genre ook. Er bestaat trouwens een Facebookpagina, ‘The Italian New Wave’, die alle activiteiten van de hedendaagse Italiaanse artiesten en producers bundelt. In een interview voor ‘Truants’ bevestigt Kastel dat ondanks dat Italië helemaal geen artiestvriendelijk land is, er toch al enkele decennia een enorm aanbod is van ongelooflijk goede artiesten. ‘Je wordt continu bekeken als een buitenstaander, wat zowel stimulerend als heel vermoeiend kan zijn. Dus als je daar iets wilt doen, moet je je heel hard verzetten tegen de bureaucratie.’
In de lente van 2018 verscheen bij Stroboscopic Artefacts de verzamelaar ‘Flowers From The Ashes: Contemporary Italian Electronic Music’. Hiermee presenteert dit Berlijns-Italiaans label een staalkaart van de hedendaagse Italiaanse underground aan de buitenwereld. Kastel leverde de openingstrack, het aan new age verwante, maar verontrustend klinkende ‘Errori’. ‘Ik weet niet of er echt een typisch Italiaans geluid is. Elke artiest heeft een sterke eigen persoonlijkheid. Deze compilatie is daar trouwens het bewijs van. Elk nummer is een ander genre, dat toont hoeveel diversiteit er is in zo’n relatief klein land.’ Volgens Kastel is de reden hiervoor simpel en is die diversiteit te danken aan de rijke culturele geschiedenis van het land. Daarbovenop komt dan ook nog de aangeboren nieuwsgierigheid van de Italianen. Voeg daar trouwens het, waarschijnlijk door omstandigheden gedwongen, nomadische karakter van de Italiaan aan toe. Van de hedendaagse lichting muzikanten zijn er heel veel uitgeweken naar steden als Berlijn, Londen of Brussel. Hierdoor absorberen zij ongetwijfeld ook een reeks nieuwe invloeden en indrukken die op een of andere manier in hun geluid terechtkomen. Ook Kastel bezit de verhuismicrobe.

Nomade

Sinds drie maanden mag de artiest Londen haar nieuwe thuis noemen. Voorheen woonde zij in Berlijn, op het Italiaanse platteland en in New York, waar zij trouwens niet alleen enkele jaren woonde maar ook haar studies in sound engineering en elektronische muziek afrondde. ‘New York had een enorme invloed op me omdat ik er veel ongelooflijke artiesten en muzikanten ontmoette. Italië leerde mij opnieuw in contact te komen met de natuur, mijn lichaam, mijn familie. Dat was heel belangrijk. Het is nog te vroeg om te zeggen welke invloed Londen op me heeft, maar tot nog toe houd ik van de diversiteit en het waanzinnige tempo, dat mij een beetje herinnert aan New York. De mode, kunst en muziek zijn hier fantastisch. En de parken.’
Elke woonplaats laat dus zijn sporen na. Haar verhuizing naar Berlijn hielp bijvoorbeeld om zich als soloartiest te profileren. Het Italiaanse platteland, vertelt zij, is weliswaar mooi, maar ook veel te afgezonderd. ‘Berlijn hielp me met het sociale aspect. Het was een grote verandering om na al die jaren in een band te hebben gespeeld in mijn eentje muziek te maken. Een positieve en enorm uitdagende verandering. Ik moest dus meer communiceren met andere artiesten, meer live spelen. Mijn eerste jaar in Berlijn was heel spannend en inspirerend.’

Toekomst

Momenteel werkt Kastel aan een vervolg op ‘Air Lows’. Een plaat om benieuwd naar te zijn. Als je de vele onlinemixtapes volgt, hoor je in welke genres zij momenteel haar gading vindt, en vraag je je af in hoeverre dit zal doorsijpelen in haar muziek. Gaat ze de klanken van ‘Air Lows’ verder verfijnen of gooit ze alles overboord en kiest ze voor de clubsounds waar ze ook enorm van lijkt te houden?

Dit artikel verscheen eerder in GC #148.

Discografie