Interview Rachika Nayar

Twee knappe albums en veel meer weinig evidente invloeden zijn reden genoeg om de Rachika Nayar te bevragen over haar
Rood verlicht hoofd van vrouw met bril die naar links kijkt,

Rachika Nayar brengt ambitieuze, larger than life klanken die uit talrijke vaatjes lijken te tappen, maar in essentie allemaal één bron kennen: haar elektrische gitaar. Zo zet ze menig kenner van hedendaagse elektronische niches op het verkeerde been.

Nayar heeft het druk. De New Yorkse artiest heeft net een tweede album uit als we haar begin september willen spreken tijdens het Spaanse WOS Festival. Beetje lastig, want ze valt daar last minute in als gelegenheidsduo met niemand minder dan Rafael Anton Irisarri, nadat Huerco S. covid blijkt te hebben. Digitaal dan maar? Lastig, met zo’n bomvolle tour. Uiteindelijk doen we het alsnog via e-mail, want Nayar interviewen moesten en zouden we doen. Dit is immers een van dé artiesten die je in 2023 beter in de gaten kunt houden.

Je nieuwste album ‘Heaven Come Crashing’ lijkt meer nog dan je debuut ‘Our Hands Against The Dusk’ een verhaal te willen vertellen. Wat voor emotie tracht je over te brengen aan de luisteraar?
‘Daarin heb ik geen enkele interesse. Als mijn muziek een statement maakt, dan heb ik gefaald. Muziek moet een open deur zijn naar nieuwe mogelijkheden, een breuk of suggestie oproepen, zonder gedefinieerd te zijn. Gebeurt dat wel, dan is dat in mijn ogen een fout. Wat ik wel uitdrukkelijk probeer te doen, is een abstract narratief in de volgorde van mijn nummers stoppen. Maar dat is niet echt mijn narratief, wél dat van de luisteraar.’
‘Anderzijds moet ik toegeven dat er een duidelijke emotionele thematiek is, een soort emotionele ruimte die dit album inneemt. Het slaat op dingen als gepassioneerde fantasie, transcendentie, romantische devotie en onbeschaamd verlangen. Tegelijk geloof ik niet echt in transcendentie. Transcendente idealen zijn enerzijds echt, maar ook fake en fragiel. Uiteindelijk moeten dat soort absolutistische idealen ineenstorten om ruimte te maken voor de mogelijkheden en waarheden die ze onderdrukken. En wat gebeurt er nadat je je eigen ideaalbeeld hebt vermoord? Wat is je volgende stap? Volgens mij hebben veel journalisten gefocust op de invloed en symboliek van het begrip ‘club’. Maar mijn album gaat helemaal niet over ‘de club’. Dat is maar een klein stukje van de puzzel en ik was dan ook teleurgesteld toen ik vaststelde dat er in de albumrecensies zoveel aandacht wordt besteed aan dat specifieke stukje.’

TRANCE
Ik hoor, al dan niet verkeerdelijk, veel invloeden terug op ‘Heaven Come Crashing’, en kan maar moeilijk tot een genredefinitie komen, behalve dan het zwaktebod ’emotronica’. Ik hoor een plaat waarin trance belangrijk is, maar ik zie je met dit werk ook op een postrockfestival staan. Wat zijn nou écht je voornaamste invloeden voor ‘Heaven Come Crashing’, of beter: waar liggen je artistieke roots?
‘Die heb ik niet. Trance-invloeden zijn inderdaad een nieuw element op dit laatste album, maar vormen slechts een klein onderdeel, één van de vele soorten muziek die veel voor mij betekenen. Zo is postrock altijd een belangrijke invloed geweest. Door de jaren heen heb ik een breed spectrum van stijlen verkend, van mathrock tot jazzfusion. Ik zou dus niet weten hoe ik mijn invloeden tot één samenvattende omschrijving zou kunnen reduceren.’
Voor de bloeiende hyperpop en post-clubscenes zou jij een soort middenweg of verbinding kunnen zijn. Eens?
‘Als het gaat om genre, dan associeer ik mijn muziek absoluut niet met hyperpop. Ik zie mijn nieuwste album ook niet als ‘post-club’. Een van mijn favoriete metalcore-albums, ‘Errorzone’ van Vein, gebruikt ook breakbeats, dus op dezelfde manier dat je dat werk niet ‘post-club’ kunt noemen, kun je dat label ook niet op mijn muziek plakken.’
Het nummer ‘Nausea’ heeft bijna kenmerken van een groots voetbal-anthem. Is deze specifieke track een herinterpretatie van actuele – vaak door algoritmes bepaalde – populaire of veel gestreamde muziek, of zie je dingen echt zo groots en is dit nummer kenmerkend voor je ambitie als artiest?
‘Nausea’ wordt eerder door het verleden dan door het algoritmische heden beïnvloed. Specifiek: trance-anthems uit de jaren 1990 die met hele simpele MIDI-pianomelodieën toch hartverscheurend kunnen zijn. Dat is één klein aspect van het nummer, maar in de bredere zin probeer ik er iets mee te bereiken wat ik niet echt kan omschrijven. Maar wat je zegt: larger than life dekt de lading wel!’

MIST
Op je debuutalbum ‘Our Hands Against The Dusk!’ hoor ik over het algemeen meer ambient, aangevuld met wat strijkers. Het album eindigt ook donker, met twee nummers die me vaag doen denken aan Ben Frosts ‘AURORA’. Ben je hier nog op zoek naar iets wat je gevonden hebt op ‘Heaven Come Crashing’ of zijn beide werken aparte entiteiten die een verschillende periode van je artistieke en persoonlijke leven reflecteren?
‘Ik heb dezelfde affiniteit met mijn beide albums. Elk album is een klankwereld op zich, vind ik. Het is telkens een kans om nieuwe dingen te verkennen bij mezelf en te experimenteren met verschillende invloeden. En dat zijn er veel. Zoals ik al zei: de vraag is hoe ik ze telkens weer anders kan combineren of laten werken. Ik wil nu eenmaal geen twee keer dezelfde plaat maken. Mijn volgende werk zal dus beslist geen nieuwe ‘Heaven Come Crashing’ worden.’
Je livesets zien er op z’n zachtst gezegd ‘mistig’ uit: mensen kunnen je niet aan het werk zien. Welke instrumenten gebruik je op het podium? Met Rafael Anton Irisarri speelde je op WOS gitaar, maar doe je dat ook standaard tijdens je solosets?
‘Ik speel tegenwoordig verschillende soorten sets. Soms speel ik gitaar met tonnen reverb en digitale plug-ins, een andere keer zet ik de samples aan het werk of stuur ik ze door een pedaal. Maar er zijn ook momenten waarop ik niet eens muziek speel en mij volledig focus op de zintuigelijke ervaring van het publiek door met iets als DMX of andere software de lichtshow en visuals aan te sturen terwijl er mist het publiek in wordt geblazen.’
Is dat mistige onderdeel van de sfeer die je tracht te scheppen, of heeft het eerder praktisch nut?
‘Ik vind het interessant, omdat je letterlijk niets kunt zien. Je herdefinieert dus de relatie tussen publiek en wat een ‘performance’ wordt verondersteld te zijn.’

Je hebt wel meer gemeen met Rafael Anton Irisarri. Hij werkte mee aan je album en nu speelde je ook live met hem. Wat brengt de toekomst?
‘Raf en ik hadden een goede klik toen hij mijn plaat masterde. Hij was vooral erg bemoedigend en behulpzaam. Het was voor mij zeer motiverend om creatieve ideeën te kunnen delen met iemand die zoveel jaren ervaring heeft. Ik vond het ook erg leuk om samen met hem te spelen in Spanje, en ook in Londen voor twee andere shows (in Cafe OTO, red.). We hebben een nieuw nummer gemaakt dat voortvloeit uit deze samenwerking, en dat zullen we wellicht binnenkort uitbrengen.’
Laatste vraag: is de gitaarintro op het nummer ‘Death & Limerence’ gebaseerd op het spel van U2’s The Edge? Eerlijk antwoord!
‘Haha, nee.’

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!