Face

Het gezicht met al zijn uitdrukkingen en digitale gezichtsherkenning: dat zijn de thema’s van ‘Face’, een werk dat Yannis Kyriakides schreef voor ensemble Electra op een tekst van Maria Barnas. Enerzijds is ‘Face’ geïnspireerd op de veelzijdigheid van wat je de spiegel van de ziel kunt noemen. Wat van binnen leeft, vindt uitdrukking in het gelaat door samentrekkingen van duizenden spiertjes, waardoor anderen kunnen zien hoe diegene zich voelt. Het aanspannen van een spiertje hier of daar kan de expressie ingrijpend veranderen. Zonder dat er een woord gezegd wordt, vindt onmiddellijke communicatie plaats, al kan het gezicht emoties ook maskeren. Anderzijds is daar de technologie die individuen uit een mensenmassa kan selecteren door het scannen van gezichten. Bescherming en bewaking vloeien in elkaar over in een niet aflatend bespieden, zoals dat in totalitaire staten gebeurt. Die tweezijdigheid hoor je ook in de muziek. Kyriakides heeft voor de vier vrouwen van Electra (zangeres Michaela Riener, violiste Diamanda La Berge Dramm, blokfluitiste Susanna Borsch en pianiste Saskia Lankhoorn, ook bekend van Ensemble Klang) een compositie geschreven waarin oplopende spanning en rust elkaar afwisselen, soms ook in lagen over elkaar heen bewegen. Kyriakides voegt elektronische klanken toe aan de akoestische instrumenten, en breidt ze uit met elektronische vervormingen. Van tijd tot tijd geeft een computerstem instructies waarmee een gezicht andere gevoelens kan uitdrukken. ‘Face’ is tegelijkertijd delicaat en ambigu, en zet aan tot nadenken over het gebruik van software die emoties herkent en kan simuleren.

tekst:
René van Peer
beeld:
YannisKyriakidesEl_Face
geplaatst:
wo 14 apr 2021

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!