728x90 MM

Exercises In Estrangement

De Zweedse componist Marcus Fjellström was veelzeggend in de titels van zijn stukken en albums. Zijn debuut uit 2005 heette ‘Exercises In Estrangement’, en zo klinkt de muziek ook. De opvolger ‘Gebrauchsmusik’ was een verzameling tracks met een welomschreven functie. Beide zijn twee jaar na het voortijdige overlijden van Fjellström heruitgebracht. Hij had een vaardige, vindingrijke hand in het creëren van uitzonderlijke klanken en combinaties. In ‘Planchette’, het openingsnummer van zijn debuut, valt hij met de deur in huis. Rond een toetsinstrument, dat blikkerige akkoorden produceert, trekt hij klankwolken op. Het lijkt of je achter alle bekende dimensies terecht gekomen bent in een omgeving die de snaartheorie belichaamt. Alles trilt van een niet te onderdrukken energie; totdat Fjellström de blikken toetsen omzet in een regelmatig ritme, waarin de accenten steeds anders vallen, onder een uitdijend uitspansel van sissende, zoemende stroken plaatstaal. Na aanvallen van bruut geweld krimpen ze uiteindelijk in tot de akkoorden van blik. Elk volgend nummer barst uit zijn voegen van de creativiteit die Fjellström op de muziek heeft losgelaten. Hij mengt filmmuziek (cartoons, sciencefiction, horror) samen met modern academisch idioom, pop, vleugjes Frank Zappa en Iannis Xenakis, alsof hij de grondstoffen van zijn werk met een bezem uit alle hoeken van deze tijd tot een bergje veelkleurige klankspaghetti bijeengeveegd heeft. Alleen ‘Oil’ biedt nog enig respijt in deze waanzinnige ideeënrijkdom. Een zinnelijk trage fluit klinkt als een eigentijdse echo van Claude Debussy’s ‘Prélude à L’Après-Midi D’Un Faune’, en lost op in een glanzende zeepbel die uit je blikveld wegzweeft. Zijn liefde voor het macabere en de duistere kanten van het leven geeft Fjellström de vrije hand op ‘Gebrauchsmusik’. Er zijn drie tracks te gebruiken bij oorlog, twee in geval van sterven, en een voor bij reanimatie. Sprookjesmuziek (twee tracks) klinkt uitgesproken sinister met een spreekstem, die vertraagd onverstaanbare woorden mompelt. Muziek voor festiviteiten is al niet veel opgewekter, met doodsklokken die resoneren in open pianosnaren. ‘Consolation Music’ biedt tijdelijk troost, maar wordt onmiddellijk gevolgd door de derde ‘War Music’ die overgaat in de tweede ‘Death Music’. Bij Fjellström vind je geen hoop, maar wel schitterende muziek. Zijn dood is een groot gemis.

tekst:
René van Peer
beeld:
MarcusFjellstrom_ExercisesinEstrang
geplaatst:
di 22 mrt 2022

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!