De zondag begon met een waterige zon boven een mistige Samber rivier, de hitte volgde al snel en zou een pak sterker zijn als de dag ervoor.
Als eerste band van de dag stonden de jonge Malinezen van Songhoy Blues geprogrammeerd, één van de bands waarnaar we het meest uitkeken als liefhebbers van sub-Sahariaanse gitaren. Ze losten onze verwachtingen dubbeldik in met een afwisselende portie van Malinese blues, traditionele Songhai sferen en Toeareg rock. Pakkende songs als ‘Al Hassidi Terei‘ en ‘Petit Metier‘ kwamen voorbij en ook al was de abdijtuin half gevuld met vroege vogels en fans van Afrikaanse muziek, de sfeer was warm en smaakte naar veel meer. De ons nog onbekende Chilenen en Belgen van Xamanek uit Luik waren een opperbeste opvolging beneden op de court. Hun kleurrijke mix van mestizo rock, cumbia, psychedelische chicha en snelle merengue kreeg iedereen al snel aan het dansen en springen onder een bakkende zon. De plezantste ontdekking van het festival.
Koddig en simpel
Eventjes kijken bij Lisa Simone leerde dat de dochter zijn van een notoire blueskoningin (Nina Simone) geen garanties geeft op kippenvelmuziek. We hoorden jazzy pop sferen met weinig inspiratie en iets te gemoedelijk uitgevoerd waardoor onze aandacht nogal snel verslapte. Even een terugval na een goed begin van de middag. Beneden was het Dubioza Kolektiv uit Bosnië al begonnen, een band van rockers, zangers en een DJ in olijke geel-zwarte voetbaltenues. We hadden ze een paar weken geleden al even op de Gentse Feesten gezien voordat een laatste trein roet in het eten gooide. Vandaag zouden we de volle set zien en na Xamanek waren deze heren het hoogtepunt van de dag en uiteindelijk zelfs het festival. Dubioza bracht onverbloemde balkan sferen in een stevig geluid van ska, punkrock, drum’n’bass en dubstep dat over het wilde publiek heen denderde met feestelijke moshpits tot gevolg. Met recht een echte festivalband die goed weet hoe het publiek te bespelen en druipend van het zweet achter te laten. Hun songteksten leken op het eerste gehoord koddig en simpel, maar waren eigenlijk doordrenkt van gewiekste ironie en het gingen soms ook dieper, zoals in een song over de Pirate Bay en de mededeling dat al hun muziek gratis te downloaden is, hier dus. Een rebelse middelvinger naar al die bekende bands en criticasters die steen en been klagen over digitale piraterij, wij waren mee. Na dit uitbundige middagdeel zou de muziek niet perse slechter worden, maar wel minder verrassend.
Warmbloedig
In het Village de Possibles pakten we de staart van het optreden van Pan de Capazo mee, een Spaanse powerfolk groep die een wilde sessie van Iberische folklore speelden met onder andere gitaar en doedelzak. De groene kruidenperkjes van de paters moesten er helaas aan geloven door de vele vallende en dronken dansers. Boven in de tuin was het aan Seun Kuti & Egypt 80 voor een warmbloedig Afrobeat optreden. Over Fela Kuti en Afrobeat raakt men maar niet uitgepraat en Seun is nu de belangrijkste exponent van deze erfenis geworden. Toch blijven we het maar raar vinden wanneer zonen of dochters hun muzikale ouders achterna gaan in hetzelfde stramien, want ze gaan het vrijwel nooit beter doen, laat staan evenaren. In het geval van Seun Kuti komt het goed in de buurt, zijn optreden was energiek en hij eerde zijn vader in woord, ontbloot bovenlijf en strakke pantalon, krachtig zingend, dansend en beweeglijk op het podium. Toeval of niet, het was vandaag ook de sterfdag van Fela Kuti (3 augustus 1997). Naast de band was er ook een achtergrondkoortje van twee beschilderde en in kralen gestoken zangeressen wiens stemmen de set meer warmte gaven. Het publiek was nogal tam, wellicht murw door de warmte of wist niet goed hoe te dansen, al is Afrobeat nu niet direct de meest toegankelijke dansstijl in vergelijking met zoveel andere en meer beweeglijke Afrikaanse stijlen. Toch een minpuntje; die eindeloze blazers en saxofoon solo’s zijn er echt wel teveel aan en liever horen we eens meer focus op de ritmes en zang. Hierna speelde het Brusselse orkest Vélotronix & 3BS een openlucht set op het tuinplein met hun opzwepende Afrikaanse en Braziliaanse ritmes op percussie en versterkte lamellofonen gebaseerd op de Congolese groep Konono No1 en Braziliaanse Maracatu. Een set die het verzamelde publiek wél wild deed dansen, daarin stelt Vélotronix nooit teleur en we mogen ons in België gelukkig prijzen met deze geweldige slagwerkgroep.
Het allerlaatste feestje
Aangekomen bij het avonduur om te eten, lieten we de Franse reggae MC en rapper Biga*Ranx aan ons voorbijgaan. Hetzelfde voor de gehypte Israelische androgyne zanger Asaf Avidan, want we hadden niet zoveel zin om die ene radiohit ‘One Day / Reckoning Song’ te horen en kozen eieren voor ons geld. Onze grootste goesting hielden we voor de set van de Gentse etno-jazz formatie Black Flower, met de koperblazende frontmannen Jon Birdsong en Nathan Daems. Hun klank bestaat uit mysterieuze en atmosferische Ethiopische jazz en ze speelden voor het overgrote deel hun laatste en enige langspeler “Abyssinia Afterlife”. Met deze set bewezen ze nog maar eens dat ze één van de beste Belgische etno-jazz gezelschappen zijn en een breed publiek aanspreken. Het laatste optreden van het festival is dat van Chinese Man, het bonte collectief DJ’s en MC’s uit Marseille en andere plaatsen. Door het uitgelopen optreden van Black Flower zien we slechts het laatste half uur. Van tevoren hadden we het één en ander verwacht door een aantal sterke releases de afgelopen jaren, maar helaas bleek deze festivalset op dat moment vooral in het teken te staan van ‘leute voor de meute’ met al te makkelijke selecties waaronder een paar bekendere electroswing en hiphop tracks en onnodig veel herhaalde kreten en rewinds. Veel geschreeuw en weinig wol. Visueel stak het allemaal wel sterk in elkaar, met gefragmenteerde schermen boven en op het podium, zelfs op de DJ booth. Kritisch als we mogen zijn, het publiek leek anders wel opgezet met deze populistische set en de bomvolle koer met duizenden mensen sprak voor zich.
Tenslotte was er nog één laatste optreden. Eerder op de dag hoorden we van een speciale afterparty op de festivalcamping, waar Vélotronix nog maar eens een stevige percussie sessie zou gaan spelen. Onder het mom van de pers mochten we de uitverkochte camping binnen om het allerlaatste feestje mee te maken, en hoe! Op de dreunende tonen van het orkest danste een paar honderd man met hun laatste krachten dicht tegen elkaar voor de laatste slag van Esperanzah. Een passend einde voor dit geslaagde zomerfeest dat gezien kan worden als één van de betere edities van de afgelopen jaren. Volgend jaar weer met zulke tropische temperaturen? Reken maar.