Onlangs maakte Robert Wyatt bekend dat hij een punt zou gaan zetten achter zijn loopbaan in de muziek. Geen beter moment voor een overzicht van die loopbaan. Dat is er inderdaad: een dubbel-cd en een geautoriseerde biografie, beide getiteld ‘Different Every Time’. Vanaf het begin is Wyatt zanger geweest. Hij was aanvankelijk een fantasievol drummer die met speels gemak roffeltjes en tikjes rondstrooide, maar een ongeluk in 1973 waarbij hij zijn rug brak maakte daar een einde aan. Afkomstig uit de progressieve jazzrock band Soft Machine had zijn werk twee gezichten. Enerzijds had hij er plezier in om mooie liedjes te zingen, die best eenvoudig mochten zijn. Maar hij ontwikkelde een maatschappelijke betrokkenheid, die typerend was voor zijn generatie – en voor Britten die weinig op hadden met het regime van Margaret Thatcher in de jaren 1980. Wyatts stem heeft altijd een ijl timbre gehad, een klank die je associeert met onschuld en een zekere onthechtheid. Al krijgt zijn zang later wat meer diepte, het blijft een stem vol breekbaarheid, ook in ‘Shipbuilding’ dat toch een aanklacht is tegen de oorlogszucht van Thatcher. De eerste cd ‘Ex Machina’ is een chronologische verzameling van vooral minder bekende nummers. De tweede ‘Benign Dictatorships’ is gewijd aan samenwerkingen. Wat beide cd’s duidelijk maken is dat Wyatt eerder de kant van de jazz op trok dan richting rock, ook in de lichter getoonzette nummers. Duidelijk is ook hoeveel krediet hij altijd heeft gehad bij collega-musici. Jazzpianist Mike Mantler werkte vaak met hem, evenals voormalig Roxy Music gitarist Phil Manzanera, en Pink Floyd drummer Nick Mason. Hoe geïnspireerd de bijdragen konden zijn, bewijst de saxofoonsolo van Gary Windo in het nummer ‘Siam’. Hij zet je haren recht overeind. ‘Different Every Time’ is een prachtig eerbetoon aan een originele en onafhankelijke geest.