Descending

Niels Løkkegaard heeft de oortjes al eerder doen klapperen met zijn werk voor dooreen wervelende blokfluiten. Voor ‘Descending’ heeft hij zijn krachten gebundeld met geluidskunstenaar Jacob Kirkegaard.

Op kant één proberen de Denen uit wat mogelijk is met triangels, de akoestiek van een ruimte en elektronica; op kant twee beginnen ze met hoorns en eindigen ze met rammelaars. In beide gevallen resulteert dat in klanken die je hoofd lijken te vullen met wolken van toenemende dichtheid.

De triangels doen er even over voor ze op gang zijn. Ze geven je het gevoel dat je voor diverse doorzichtige spoorwegovergangen tegelijk staat te wachten. Meer en meer voegen zich toe, alsof ze een voor een uit de lucht neer komen dalen.

Ze blijven een tijdje doortinkelen, tot het geluid omslaat in een trillend en vibrerend parelmoeren gefluit, dat aanzwelt, zich vertakt, zich verdiept. Het verandert in een dichte zwerm insecten van vloeibaar kristal, die zich tenslotte aaneensluiten tot een hels alarm. De twee wringen de triangels en het web aan boventonen dat ze produceren, door de elektronische mangel.

Een vergelijkbare procedure hanteren ze bij de hoorns, al pakt de ommekeer daar minder drastisch uit. Het doet denken aan een vloot schepen die langgerekte boodschappen uitwisselen. De compacte samenklanken roepen combinatietonen op die hoog boven het geblazen groepsgesprek zweven.

Ook ‘Split’, een lp die ELEH en de Duitse geluidskunstenares Christina Kubisch bijeenbrengt, werkt met lang aangehouden tonen.

Op de ene kant mengt ELEH een piano en modulaire synthesizers tot een vervreemdende hybride. Als wezentjes uit een vliegende schotel naar buiten gekomen waren met deze muziek, zou je dat ogenblikkelijk geaccepteerd hebben. Een weelderig gonzen van immense snaren, ingedikt en bijgeschaafd tot zacht uitstervende tonen, die vervolgens weer uit duistere stilte komen opdoemen. Het voltrekt zich op een merkwaardig kosmische schaal.

Kubisch, van haar kant, heeft zich laten inspireren door Nikola Tesla, de visionaire uitvinder die elektriciteit en radiogolven wilde doorgronden. In ‘Tesla’s Dream’ stelt ze zich voor hoe hij zich ontwikkeld zou hebben als hij in onze tijd geleefd had.

Kubisch heeft op uiteenlopende plaatsen elektromagnetische stralen en pulsen opgepikt met antennes, en die omgezet in geluid. Al die verworvenheden, die uiteindelijk terug te voeren zijn op ontdekkingen van Tesla, heeft ze bijeengebracht in een hallucinante compositie, met als kroon en uitsmijter de uitstraling van oogverblindende gevelreclame die ze vastlegde in Las Vegas. Verworvenheid verworden tot magnetische verdorvenheid.

tekst:
René van Peer
beeld:
JacobKirkegaardNie_Descending
geplaatst:
vr 10 jan 2020

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!