Fatoumata Diawara - Le Guess Who? 2019 - (c) Bart Marescaux

De sleutel van Le Guess Who? 2019

De programmering op de zaterdag van Le Guess Who? is zo mogelijk nog overweldigender dan op de eerste twee dagen. Dat geldt helaas ook voor de hoeveelheid gasten, want meer nog dan op de vrijdag is het dringen bij concerten in de kleinere zalen.

Een goede planning lijkt de sleutel, maar dat betekent op voorhand veel optredens afschrijven.

Verrassingen zijn echter niet te plannen. Op de vrijdagavond kwam blijkbaar niemand minder dan Björk een onaangekondigd dj-optreden verzorgen, dat we helaas hebben gemist. Gekleed in een jurk van curator Iris van Herpen stond de IJslandse verborgen achter een paar gigantische planten in de Cloud Nine in TivoliVredenburg. Een oordeel over de kwaliteit kunnen we niet vellen, maar het simpele feit dat ze er was spreekt al tot de verbeelding.

Moon Duo

Op de zaterdag speelt Moon Duo, een van de curatoren van dit jaar, hun eigen set in TivoliVredenburg. Een van de meest visueel indrukwekkende shows van het festival, met daar bovenop ook nog eens fantastische muziek. De band van Ripley Johnson en Sanae Yamada (live aangevuld met een drummer) maakt fijne, groovende psychedelische rock met elektronische invloeden en weet binnen de kortste keren de zaal te betoveren.

De prachtige visuele effecten helpen hier een handje bij: de band speelt achter een doorzichtig doek waarop beelden en lichten worden geprojecteerd worden, waardoor het lijkt alsof ze midden in een 3D-film spelen.

Minyo Crusaders

In de grote theaterzaal van TivoliVredenburg staat vervolgens een van de meest bijzondere bands van het festival: het tienkoppige Minyo Crusaders uit Japan. Dit bonte gezelschap mixt traditionele Japanse muziek (minyo staat voor oude Japanse volksliederen) met een keur aan andere stijlen als cumbia, reggae en Afrobeat. Enkele bandleden zijn verkleed alsof ze in een Mariachi-band spelen, anderen dragen kimono’s of zien eruit als Amerikaanse rappers.

Op een of andere manier werkt deze mengelmoes als een malle en krijgen de Japanners de mensen tot aan de stoelen op het balkon aan het dansen. Met percussie, blazers, toetsen, gitaar en zang swingt de band spreekwoordelijk de pan uit. Als een van de bandleden nog een ‘speech’ in het Engels voorleest van papier en aangeeft blij te zijn dat ze voor het eerst in Europa spelen is de zaal helemaal om en wordt de band definitief in de armen gesloten.

Amnesia Scanner

Een aantal jaar geleden benaderden we Amnesia Scanner voor een interview, maar dat werd door hen beleefd afgeslagen. Het duo wilde de zweem mysterie die om hen heen hangt graag in stand houden. We zijn daarom extra benieuwd naar hun optreden deze avond op Le Guess Who?

Het begin is veelbelovend, met onheilspellende elektronica en een onophoudelijk geflikker van een stroboscoop die recht op het publiek is gericht en dat geen hand voor ogen meer ziet.

Met een mix van dubstep, techno, industrial, grime en rave begeeft Amnesia Scanner zich binnen vele overlappende genres, maar al snel vinden we het geheel toch erg onsamenhangend worden. Dat er veel pauzes tussen de stukken zitten helpt niet echt mee.

Uiteindelijk komen we tot de conclusie dat de hype toch niet beklijft en druipen we voortijdig af. We pakken nog een stukje mee van Jah Shaka Soundsystem in de Ronda, alwaar een kleine groep overblijvers zich vol overgave stort in de dub van de Jamaicaan, die een set draait van maar liefst 4 uur lang.

Le Mini Who?

Omdat Le Guess Who? van zichzelf nog niet uitgebreid genoeg is, vindt er op de zondag nog Le Mini Who? plaats. Tijdens deze kleine variant spelen er allerlei voornamelijk Nederlandse artiesten uit de underground op 11 verschillende locaties in het Cartesius-gebied, waar onder meer dB’s en WAS. zich bevinden. Helaas lukt het ons niet om hierbij te zijn, maar we applaudisseren voor deze toevoeging.

Holly Herndon

We zijn wel op tijd voor Holly Herndon, die werk van haar album Proto ten gehore brengt in de Ronda. De muziek op deze plaat is deels gecomponeerd door een kunstmatig intelligent systeem genaamd Spawn, maar live wordt ze ook nog door drie vrouwen ondersteund die zang voor hun rekening nemen.

De combinatie van de meeslepende elektronische muziek en de samenzang zorgt voor een bedwelmende atmosfeer. De vier stemmen (Herndon zelf zingt ook mee) lijken zich om elkaar heen te vouwen, tot een net waaruit het lastig ontsnappen is. De artiesten op het podium brengen alles met een zichtbare vrolijkheid en enthousiasme, een genot om te aanschouwen.

Michelle Mercure

In de Herz, de kleine theaterzaal op de 7e verdieping van TivoliVredenburg, speelt vervolgens de Amerikaanse muzikant en filmmaker Michelle Mercure, vooral bekend van haar werk in de vroege jaren 1980. De show loopt vertraging op door technische mankementen, maar zodra Mercure aanvangt is het publiek een en al aandacht.

In een grijze overall staat Mercure achter tafels vol analoge synthesizers, drumcomputers en een laptop, deze alle combinerend tot een hypnotiserend geheel. De bijbehorende visuals helpen hier een handje bij. Voor ons een van de hoogtepuntjes van het festival.

Fatoumata Diawara

In de grote theaterzaal staat later op de avond curator Fatoumata Diawara geprogrammeerd. De Malinese zangeres heeft een grote staat van dienst als maatschappelijk betrokken artiest en is zelfs ooit genomineerd geweest voor een Grammy-award. Deze avond staat ze in prachtige kledij op het podium, omringd door vier bandleden.

Het optreden is aanvankelijk nog wat ingetogen, maar dat verandert naarmate de show vordert. Haar stem is fenomenaal en komt goed tot haar recht in de zeer drukke theaterzaal.

Tussen de bedrijven door spreekt Diawara zich uit over de beeldvorming over Afrika. Ze vindt dat niet alleen onderwerpen als migratieproblemen, honger en ellende gekoppeld moeten worden aan berichtgeving over het continent, maar dat er ook aandacht moet zijn voor de positieve kanten, zoals het eten, de muziek en de kracht van vrouwen.

Met de boodschap dat de mens juist kracht moet halen uit diversiteit in plaats van deze te vrezen sluit ze naadloos aan bij het uitgangspunt van Le Guess Who? We kunnen stellen dat het festival geslaagd is in haar opzet. Het wachten op volgend jaar is reeds begonnen.

Gezien: Le Guess Who? – Diverse locaties, Utrecht – 10-11 november 2019

tekst:
Niels Tubbing
beeld:
zon-Fatoumata-Diawara-2
geplaatst:
zo 17 nov 2019

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!