Complete Works For Ensemble And Choir

De Hongaarse componist György Kurtág wordt wel afgeschilderd als hermetisch. Zijn werken zijn vaak kort van duur, of bestaan uit delen die nog geen twee minuten lang zijn. De muziek heeft een hoge muzikale informatiedichtheid. Er spreekt ook een tamelijk onverbiddelijke strengheid uit. Ik zal dus onmiddellijk toegeven dat je zijn muziek niet zomaar vrijblijvend kunt betreden. Je moet er moeite voor doen. Maar als je zijn wereld eenmaal ontsloten hebt, dan kun je getuige zijn van een veelvormige rijkdom, veelkleurige fel opflitsende flonkeringen. Bij nadere beschouwing blijkt Kurtágs schijnbare strengheid een ongelofelijke precisie en een weergaloze emotionele diepgang. Het is een combinatie van een vulkanisch temperament en meesterlijke beheersing, waarmee hij zijn explosieve innerlijk in banen weet te leiden. Grillige banen, dat wel. Onder leiding van Reinbert de Leeuw hebben Ensemble Asko|Schönberg en het Groot Omroepkoor die tegenstrijdige heftige woelingen haarscherp vastgelegd op ‘Complete Works For Ensemble And Choir’, een set van drie cd’s. De samengebalde kracht van de muziek is weerspiegeld in de teksten die Kurtág gebruikt heeft. Surrealistische beelden van landgenoot János Pilinszky, uitgebeende dichtregels van Samuel Beckett die op zoek naar het juiste woord niet meer opvangt dan een glimp van dwaasheid. In die hete, dichte kernen blijkt uiteindelijk onverwacht veel ruimte en nuance te zitten, een gevoel voor drama en mystiek, en zelfs gevoel voor humor. De muziek is ook drager van onverbloemde erotiek. Terwijl je je met de oren een weg baant door wat aanvankelijk een ondoordringbaar struikgewas leek, ontdek je vernuftige structuren die met een ongebreidelde verbeelding uitgedacht zijn. Het uitzoeken, instuderen en uitvoeren van deze stukken moet een heidens karwei geweest zijn, maar de opnamen leggen met intrigerende scherpte Kurtágs eigenzinnige muzikale logica bloot. Een gedetailleerd monument voor een sublieme geest.

tekst:
René van Peer
beeld:
Gyrgy_Kurtg_Complete_Works_for
geplaatst:
za 12 jan 2019

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!