De culturele genocide door de communistische dictator Pol Pot en zijn Rode Khmer laat sinds 1975 nog altijd diepe sporen na. Een zware sluier van tristesse en melancholie hangt over Cambodiaanse muziek voor zij die het hebben beleefd of de verhalen kennen van hun (groot)ouders. Een tweeluik van releases die los van elkaar staan, maar verbonden door hetzelfde verhaal. De befaamde compilatie ‘Cambodian Cassette Archives’ van van Sublime Frequencies krijgt hier na tien jaar nieuw leven ingeblazen. Label collaborateur Mark Gergis (o.a. Sham Palace label en Porest) heeft bijna alle songtitels en artiesten kunnen lokaliseren en ook de songs in betere kwaliteit kunnen vinden en masteren. Wie bang is dat Sublime Frequencies ineens de schone platgeproduceerde kant opgaat, geen vrees want de klank blijft op deze versie heerlijk analoog en monochroom warm. Geen wonder, want alle songs zijn afkomstig van vergeten cassettes uit bibliotheken en archieven van de Cambodiaanse gemeenschap. De opnames dateren van verschillende periodes tussen de jaren 1960 en 1980 van bekende en onbekende artiesten, gemaakt voor of na de trieste genocide. We horen nostalgische ballads maar ook 80’s invloeden van disco en new wave. Het verhaal rond zanger Kieng Yuthhan is intrigerend alsook het ontstaan van de Cambodiaanse cassette labels in de Verenigde Staten, Canada en Frankrijk. Nu eindelijk ook als vinyl beschikbaar in gelimiteerde Record Store Day uitgave, wie zoekt die vindt. De compilatie ‘Khmer Rouge Survivors: They Will Kill You, If You Cry’ van het Glitterbeat label richt zich op hedendaagse traditionele klanken van Cambodia. Het project werd in gang gezet door producer Ian Brennan, bekend van vluchtelingenband Tinariwen en zijn sociaal en muzikaal werk in vluchtelingenkampen en gevangenissen over de gehele wereld. Veertien songs, opgenomen in alle hoeken van het land met verschillende oudere zangers en muzikanten, laten horen hoe het platteland voorlopig nog klinkt in de post-Khmer tijd die gekenmerkt wordt door losgeslagen kapitalisme. Zo is er Soun San, een gehandicapte muzikant die de chapie dwng veng (gitaar met lange nek) speelt en op pakkende wijze de Cambodiaanse blues bezingt. Of de mooie songs van Kong Nai, een blinde zanger met ebbenhouten stemgeluid die dezelfde langnek gitaar speelt en met Ray Charles wordt vergeleken. Zangeres Keut Ran, eveneens blind, brengt spirituele liederen in de lokale Smot stijl die door merg en been gaan. Andere songs brengen tradionele sferen door samenzang, violen en een zeer zeldzame bamboe hoorn. Zwaar beladen en verstild schoon.
