‘In Argentinië kun je maar beter geen plan hebben’, zo vertelt Anla Courtis bij een koffie in een traditioneel café in de oudste wijk van Buenos Aires, San Telmo. Courtis kan het weten. De veteraan van de underground in het Latijns-Amerikaanse land is een meester in go-with-the-flow. Het leverde hem een rol op in één van de meest bijzondere bands die de wereld kent en zelfs een nieuwe voornaam (daarover straks meer).

Die groep heet Reynols trouwens, maar de kans is groot dat je er nog nooit van hebt gehoord, ondanks meer dan honderd releases. En spring maar niet te vroeg een gat in de lucht, want ja er is nu een boxset, maar nee dat is geen volledig historisch overzicht. Sterker nog: het meeste materiaal op deze zes cd’s en één dvd is onuitgebracht werk.



Drumschool

Reynols dus. Om te beginnen was er al een bandje met min of meer die naam, maar dat lees je maar na in het uitvoerige boekwerk dat in de box zit. Reynols dat is Miguel Tomasin, Anla Courtis en Roberto Conlazo. En de groep zoals we die nu kennen, is vooral aan het exceptionele, ongebreidelde talent van Tomasin te danken. Dat begon al voor er een band was zelfs.

Tomasin kwam voor drumlessen langs bij de muziekschool van Conlazo, waar Courtis ook werkte. Tomasins eerste woorden: ‘Ik ben een wereldberoemde drummer!’ Ja, lach maar. Dat deden Conlazo en Courtis echter niet. Ze begonnen een band met hem: een slagwerker van naam en faam hadden ze immers al.

Tomasin blijkt vanaf de eerste repetities een goudmijn aan creativiteit. Een katalysator kun je hem ook niet noemen. ‘Hij heeft ons geleerd ons over te geven aan het moment, aan de muziek’, vertelt Courtis verder. ‘Voor Miguel is er geen grens en geen idee is te gek of te wild. Hij zingt in een eigen taal (en herdoopt Alan tot Anla); hij komt aan de lopende band met geweldige concepten en hij is daarin ook nog eens meer dan erudiet; Miguel is een wijs man.’ (klik hier voor een video)

Kippen

Het is die totale creatieve vrijheid die in Reynols tot de meest verbazingwekkende releases leidt. Zo neemt de groep kippen in een boerderij op, omdat Tomasin het idee had met de geluiden van 10.000 van de dieren een symfonie te maken. Zo is het doosje van één van hun albums leeg; althans: een sticker meldt dat de cd vijftien seconden voordat je het leest gedematerialiseerd is; een tracklisting en boekje is er wel, jammer joh van de cd. Ook werkt de groep met lege analoge tapes die door heen en weer over elkaar opnemen van niets aan geluid niet meer helemaal leeg blijven. Daarin neigt Reynols naar pure conceptuele sound art.

Reynols kent ook een atonale kant die schraapt en schuurt en richting Sonic Youth op z’n meest radicaal gaat – Thurston Moore is een grote fan. Krautrock is steevast in de buurt bij Reynols en de spacerock-kant van de band pakte ook al Acid Mothers Temple in. Reynols grossiert in bakken tergende feedback en blaren-op-de-trommelvliezen noise van de ergste soort. Maar ook wonky uit elkaar vallende poppy liedjes behoren tot het palet van de band. Of: een kwartet voor gestemde fluitketels.
(Bekijk hier een video)

Lichtend pad

Courtis: ‘Met Miguel moeten we elke inval meteen noteren en opnemen. We kunnen geen enkel nummer twee keer hetzelfde spelen. Alles is nieuw. Voortdurend.’ En daar komt geen dada of onderbroekenlol bij kijken. Courtis en Conlazo volgen het lichtende pad dat Tomasin baant. En hij kent geen remming. Daar is geen gimmick in de buurt; Reynols is een viering van Miguels gaven.

In nogal wat stukken over Reynols wordt vooraan al benadrukt dat Miguel Tomasin een drummer/zanger is met het syndroom van Down. In The Wire gebruikt David Keenan zelfs de woorden ‘mentally retarded’. En hij vindt het nodig erbij te zeggen dat Tomasin ‘niet gek’ is. Onbetamelijk, zeker als Courtis me uitlegt wat Tomasin voor de andere twee bandleden betekent. ‘Mensen in de experimentele muziek doen vaak moeilijk; doen hun uiterste best in het moment te improviseren, op te gaan in de muziek, te vergeten en los te laten. Roberto en ik deden dat ook. Miguel laat ons zien hoe het is om van die dingen geen last te hebben. Hoe los zijn eruit ziet en klinkt. Hoeveel creativiteit je dan vrijlaat. Miguel is wat er na intelligentie komt. Hij kent geen beperkingen. En daarom kan ik ook niet omgaan met de term ‘gehandicapt’. Je omschrijft mij toch ook niet als niet-vrouw? Of als niet-Japans sprekend? Waarom dan inzoomen op wat hij niet kan? Sterker nog: hij kan veel en veel meer dan wij.’ (bekijk hier een video)

Eiffeltoren

Tomasin, Conlazo en Courtis zijn inderdaad tot heel erg veel in staat. En laten we eerlijk zijn: het is niet al goud wat blinkt op deze boxset, maar toch wel zeer veel. Tot en met ontspoorde cumbia die zo uit de Felix Kubin-archieven kon komen. En inclusief een samenwerking met Pauline Oliveros en de sessie waarin de Eiffeltoren als instrument gebruikt wordt. Humorvol is Reynols zeker. En het is een bevrijdende lach die de groep gierend plaatst tegenover de vaak zo bloedeloos serieuze kin-aaierij van hoornenbrillendragers die moeilijk  kijken tot een kunstvorm hebben verheven.

In de wereld van Reynols doen regels of de notie van regels er niet toe. Dat maakt dat ‘Minecxio Emanations 1993 – 2018’ tot een verrukkelijke hoorn des overvloeds is die je best geniet in kleine delen, die je steeds opnieuw eraan herinneren dat je eens wat meer mag loslaten, minder zus of zo moet het nou eenmaal en meer: goh ja, dat kan ook.

Paleolithic Tango

Daar kom je best een eind mee, zo blijkt in het geval van Reynols dat al over de hele wereld speelde. En door de groep werkt Courtis als academicus tegenwoordig aan projecten voor inclusieve muziek; iets waar hij naar eigen zeggen mét een plan waarschijnlijk nooit terecht gekomen zou zijn. 

Geen idee hóe, maar je overgeven aan die minecxio-uitwassemingen klinkt in ieder geval bijzonder aanlokkelijk en amusant. Want zeg nou zelf; deze uitleg over Paleolithic Tango (een live opname uit 1994) is toch te schitterend poëtisch? Courtis: ‘De avond van het concert doofden we alle lichten. Het enige wat je nog zag, was de rode gloed van het lampje van een gitaarversterker. Ons idee was om te ontdekken hoe holbewoners zich zouden hebben kunnen gevoeld toen ze voor het eerst muziek speelden.’

Zo frank en vrij denken (en werken); dat zouden misschien eens wat meer mensen moeten doen en dankzij Lasse Marhaugs Pica Disk-label dat deze omvangrijke boxset uitbrengt, kan dat gelukkig ook.

Reynols – Minecxio Emanations 1993 – 2018 (6CD+1DVD boxset, Pica Disk 2019)

https://picadisk.bandcamp.com/

Tekst: Sven Schlijper-Karssenberg

Abonneer nu & lees meer over Argentinië in Gonzo (circus) #152!