Onze eeuwige dankbetuiging aan het Leuvense Artefact. Ssaliva én Actress op dezelfde avond, dat is waarlijk een ‘act of magic’. De verwachtingen waren dus hooggespannen toen we afgelopen vrijdag de Labozaal van het STUK betraden.

Nosedrip © Joeri Thiry, STUK – Huis voor Dans, Beeld & Geluid

Nadat Belgisch eenmansmuziekinstituut Nosedrip zorgvuldig de contouren van de sfeer des avonds had uitgetekend met zijn DJ-set, mocht Ssaliva die als eerste verder invullen met een live-voorstelling van zijn nieuwe plaat ‘We Never Happened’. Jammer dat er niet zoveel volk was om ervan te genieten, want het werd een werk van een zeldzame schoonheid. Een schoonheid die grotendeels werd opgetrokken uit verval.

Subtiel binnenstebuiten

Net zoals dat op zijn album het geval is, bouwde Ssaliva een wereld vol auditieve misfits, de een er al erger aan toe dan de andere. Live was de impact daarvan eens zo groot. De Luikenaar liet zijn publiek werkelijk meeleven met de verschoppelingen die zijn wereld gestalte gaven. Als een zielenknijper nam hij ons mee hun onderbewustzijn in, zodat wij als luisteraars alles van binnenuit beleefden. Geleidelijk werden wij de ongemakkelijke getuigen van onverwerkte trauma’s en weggemoffelde gevoelens – niet zelden van groteske proporties. Zelden sloeg muziek erin om op zo’n doortastende manier krassen na te laten op de ziel. Zweepslagen striemden vanuit onmetelijke dieptes en kronkelden zich rond glasscherven die vanuit allerlei hoeken de zaal – en ons brein – doorkliefden.

Ssaliva © Joeri Thiry, STUK – Huis voor Dans, Beeld & Geluid

En toch. Toch was het niet en een al puin. Want Ssaliva zou Ssaliva niet zijn, moest hij vanuit de vergane glorie die door deze ruïnes spookte niet een geheel nieuwe pracht puren. Op haast magische wijze benutte hij de gapende wonden die we net hadden opgelopen als openingen om een diepe ontroering ons lijf en leden in te sturen. Door onze schrammen met de littekens van zijn gehavende geluidssnippers te verbinden, stelde hij ons bloot aan een kwetsbaarheid die door merg en been ging. Lang geleden dat iemand ons zo subtiel binnenstebuiten wist te keren.

Onbestemde euforie

Waar Ssaliva vooral verstilling en kwetsbaarheid bracht, leek Actress voor een meer directe aanpak te kiezen. Of in ieder geval dansbaarder, want ‘direct’ is niet het juiste woord. Telkens als de Brit echt concreet leek te worden, bracht hij ons uit balans door zijn muziek een onverwachte wending te geven. Door zijn rauwe bassen te versluieren achter een laag morsig gedoseerde ruis en steevast te weigeren om zijn overgangen soepel te laten verlopen, speelde Actress een vernuftig, neurotisch spel met ons perceptievermogen waarin hij de immer ongrijpbare dirigent was.

Actress © Joeri Thiry, STUK – Huis voor Dans, Beeld & Geluid

Of choreograaf, want dat hij met zijn ondoordringbaar bolwerk van galmende beats niet alleen oren, maar ook benen op dwaalsporen zette, was duidelijk te merken aan het publiek. Eindelijk wat animo in de zaal. In eenzelfde, spookachtige sfeer waarin ook die andere Britse schimmenspeler Burial zijn muziek onderdompelt, voerde Actress ons langs lang verlaten clubs waarin de geesten van dansende massa’s een onbestemd gevoel van euforie teweegbrachten. Euforie die echter nooit volledig doorbrak, daarvoor was de sfeer te dens en vooral afstandelijk. Alles wat we hoorden, leek van kilometers ver te komen, waardoor het moeilijk was om iets vast te houden. Voor we een bepaald gevoel goed en wel konden verwerken, was het alweer vervlogen, terug naar het schaduwrijk van Actress’ ideeënwereld – een plek waar vooralsnog enkel hij toegang tot heeft.

Gezien: Ssaliva + Actress: 3 maart 2017, STUK, Leuven